Analizie poddano 115 chorych (45 osób płci żeń-skiej i 70 płci męskiej) leczonych w latach 1962—1972 z powodu ropnych, o różnej etiologii zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych w Klinice Chorób Zakaźnych AM w Białymstoku. Wiek chorych wahał się od kilku miesięcy do 70 lat, większość jednak stanowili chorzy powyżej 30 roku życia (54°/o), przy czym 75,8% ogółu leczonych (85 chorych) pochodziło ze środowiska wiejskiego.
Spośród 115 chorych do dalszej analizy wyodrębniono grupę 29 osób z meningokokowym zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych (MZOM), z rozbiciem na 2 podgrupy wiekowe: 1) od kilku miesięcy do 14 lat (9 chorych) i 2) od 14 do 70 lat (20 chorych).
W postępowaniu metodycznym przeanalizowano częstość występowania etiologii meningokokowej na tle innych RZOM oraz uwzględniono inne następujące czynniki jak: wiek, płeć, środowisko chorego, sezonowość występowania schorzenia, badanie bakteriologiczne, przebieg, leczenie i zejście choroby. Przeanalizowano również odpowiednie dawkowanie che-mioterapeutyków i kortykoiaów.
W tabeli I przedstawiono częstość występowania etiologii meningokokowej na tle innych RZOM. Wynika z niej, iż ok. 1/4 wszystkich przypadków RZOM jest o etiologii meningokokowej, a śmiertelność wynosi ok. 7%. W dużej stosunkowo liczbie przypadków (56,5%) nie stwierdzono czynnika etiologicznego zarówno w badaniu bakterioskopowym, jak i przy pomocy posiewów płynu mózgowo-rdzeniowego i krwi.
Tabela I
Częstość występowania etiologii meningokokowej na tle innych ropnych zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych
Incidence of Meningococcus ctiology and other types of purulent meningitis
Płeć |
Środowisko |
Przebieg kliniczny |
Zgon w % | |||||||
Etiologia |
Żeńska |
Męska |
Razem |
% |
Miasto |
Wieś |
ciężki |
średnio ciężki |
lekki | |
Ncisscria | ||||||||||
meningitis |
15 |
14 |
29 |
25,2 |
11 |
18 |
10 |
17 |
2 |
6,9 |
Diplococcus | ||||||||||
pneumoniae |
2 |
7 |
9 |
7,8 |
1 |
8 |
6 |
3 |
33,3 | |
Staphylococcus |
2 |
7 |
9 |
7,8 |
1 |
8 |
9 |
— |
— |
100,0 |
Nieustalona |
24 |
41 |
65 |
56,5 |
14 |
51 |
50 |
14 |
1 |
25,4 |
Razem ** |
43 |
69 |
112 |
27 |
85 |
75 |
34 |
3 |
— nie uwzględniono 3 przypadków o innej niż w tabeli etiologii (2,6%)
W grupie 29 chorych z MZOM, obejmującej w wieku powyżej 14 lat, nie stwierdzono wy-
9 dzieci do lat 14 (4 do 1 r. życia, 3 w wieku raźniejszej zależności pomiędzy zachorowaniem
2—3 lat i 2 w wieku szkolnym) oraz 20 osób a wiekiem.
Tabela II
Niektóre dane epidemiologiczne chorych na meningokokowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych Some epidemiological data for patients with Meningococcus-induced meningitis
Badana grupa |
Płeć |
Środowisko |
Przybywali na leczenie z: |
Stosowano antybiotyki | |||
Męska Żeńska |
Miasto |
Wieś |
Domu Lecznictwa zamkniętego |
Lecznictwa |
przed hospitalizacją | ||
otwartego |
Tak |
Nie | |||||
Dzieci |
7 2 |
4 |
5 |
2 6 |
1 |
2 |
7 |
Dorośli |
8 12 |
7 |
13 |
13 7 |
— |
7 |
13 |
Tabela II zawiera dane dotyczące płci, środowiska, skąd przybywali chorzy na leczenie kliniczne oraz czy byli uprzednio leczeni che-mioterapeutykami. Z tabeli II wynika, że w grupie dzieci przeważała płeć żeńska, w grupie dorosłych męska. W obu podgrupach przeważali chorzy ze środowiska wiejskiego (62%). Spośród 29 chorych 13 (44,8%) przebywało z różnych powodów (guz mózgu, bóle korzonkowe, zatrucie pokarmowe, zapalenie płuc, dur brzuszny
589
PRZEGLĄD LEKARSKI 1975 32 Nr 7