5833210832

Karta metody. Podstawowy wynik analizy okresu postlaboratoryjnego

Materiał i metody

Do demonstracji wybrano Kartę Glukozy jednego z dobrych laboratoriów. Analizie poddano zbiór 96131 wyników badania glukozy, wszystkich, które wykonano w 2007 r. Zbiór otrzymano z laboratorium pocztą elektroniczną (e-mail) w postaci tabeli w programie Excel, którą przetworzono na tabelę zbioru tekstowego. Narzędziem badawczym był program komputerowy JEG opracowany pod kierunkiem prof. dr. hab. med. Jerzego Janeckiego w Instytucie Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej PAN w Warszawie [6, 7, 11, 17]. Działanie tego w pełni automatycznie działającego programu polega na utworzeniu ze zbioru danych histogramu zależności liczebności od klasy wielkości wyników, wygładzeniu tego histogramu przy użyciu jądrowej estymacji gęstości oraz aproksymacji do wygładzonego histogramu odpowiednio dostosowanej krzywej rozkładu normalnego Gaussa. Cechy statystyczne tego rozkładu (MV-2SD, MV + 2SD, liczebność zbioru oraz wartość średnia rozkładu Gaussa MV) podawane są na wykresie (w prawym górnym rogu), przy czym dla porównania podawane są też granice przyjętego zakresu referencyjnego (w lewym górnym rogu). W omawianym tu badaniu jako zakres referencyjny poprawności przyjęto średnie wyliczone z analizy danych pochodzących z 6 laboratoriów polskich (glukoza PL), których poprawność potwierdzono z kolei (testem T studenta) przez porównanie z 13 danymi z literatury [11,17].

Wstępnie zbadano wygładzony histogram rozkładu wszystkich wyników, uzyskując dane o poprawności obu podzbiorów [10]. Dane te porównano z przyjętym układem referencyjnym, a więc z wartościami uśrednionymi z wyników 6 laboratoriów polskich.

Ze zbioru wszystkich wyników wydzielono 252 ‘podzbiory dzienne' (z wykluczeniem sobót, niedziel i dni świątecznych)

0    średniej liczebności 399±77 wyników. Każdy ‘podzbiór dzienny’ otrzymał swoją kolejną nazwę, a wszystkie trafiły do katalogu nazwanego 'CZAS' z zachowaniem odpowiedniej kolejności (numeru kolejnych dni). Analizie programem JEG poddano cały katalog 'CZAS', wykorzystując podprogram 'Analiza pakietu zbiorów’ z pakietu 'Ekstra opcje’. Tabela wyników wszystkich analiz (tu 252 * 3 wyniki) trafiła do katalogu 'JEG' (w katalogu C komputera), a w nim do podkatalogu ‘Wyniki’. Tu otrzymała nazwę w postaci W**_g****.txt, gdzie po literze W widniał numer dnia aktualnego miesiąca, a po literze g aktualny czas w ciągu godzinaminuta (np. W05_g1232). Tabelę wyników przeniesiono do programu Excel i poddano analizie statystycznej, uzyskując dane o zmienności w ciągu roku, to znaczy o odtwarzalności porcji dziennych.

Z kolei ze zbioru pierwotnego wyodrębniono po 19 pięcioletnich klas wieku, od 0 do 95 lat, dla każdej z płci. Analiza tych podzbiorów metodą JEG przebiegała analogicznie, jak to opisano przy badaniu odtwarzalności. Wyniki analizy posłużyły do wyznaczenia „norm laboratoryjnych" dla klas płci

1    wieku [14,15],

Wyniki wszystkich badań przedstawiono cyfrowo oraz graficznie.

Wyniki

Rezultat badania poprawności przedstawia rycina 1. Widać na niej prawoskośną, wygładzoną krzywą histograficzną, wewnątrz niej aproksymowaną do lewego ramienia, syme-

Rycina 1

Rezultat badania metodą JEG poprawności rozkładu wyników glukozy:

krzywa histograficzna (zewnętrzna) oraz aproksymowana do niej krzywa Gaussa (wewnętrzna) na tle zakresu referencyjnego (szara powierzchnia).

144