Witold Abramowicz
Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
E-learning jako sposób
akademickiego kształcenia
dla społeczeństwa informacyjnego
W społeczeństwie informacyjnym można wyróżnić cztery istotne role obywatelskie: obywatel informujący się, obywatel komunikujący się, obywatel uczący się i obywatel tworzący. Każda kolejna rola jest rozszerzeniem poprzedniej, uzupełnieniem jej o nowe umiejętności. Role nie wykluczają się wzajemnie, są ułożone w kolejności rosnących kompetencji. W drodze do społeczeństwa informacyjnego każdy obywatel, chcąc uniknąć wykluczenia informacyjnego, powinien przyjąć odpowiednią dla siebie rolę, wynikającą z wykształcenia. Społeczeństwo jako całość będzie na tyle konkurencyjne, na ile jego gospodarka zostanie oparta na wiedzy, do której to z kolei kluczem jest edukacja. Dlatego wykształcenie obywatela społeczeństwa informacyjnego jest nie tylko priorytetem indywidualnym, ale również rolą państwa, chcącego osiągnąć przewagę konkurencyjną na rynku globalnym.
Powstanie społeczeństwa informacyjnego to jeden z najczęściej poruszanych tematów w kontekście wkraczania Polski na drogę gospodarki wiedzy. Stymulowanie społeczeństwa odgórnymi inicjatywami nie może zakończyć się sukcesem, dopóki każdy z obywateli nie uświadomi sobie potrzeby dostosowania się do coraz wyższych wymogów, stawianych przez rozwijającą się gospodarkę. Każdy z obywateli powinien wypracować model zachowania, który będzie przyświecał mu w codziennym życiu. Model ten jest uzależniony od dostępnej infrastruktury oraz zasobów informacyjnych. Zadaniem obywatela powinno być przyjęcie odpowiedniej roli w kontekście wspomnianych ograniczeń. Można wyróżnić cztery istotne role, które determinują działania:
obywatel informujący się, który opanował umiejętność korzystania z technologii teleinformatycznej w celu pozyskania informacji;
obywatel komunikujący się, będący obywatelem informującym się, który posiadł umiejętność komunikowania się z innymi z wykorzystaniem technologii teleinformatycznej;
obywatel uczący się, będący obywatelem komunikującym się, potrafiącym czerpać wiedzę w oparciu o wykorzystanie technologii teleinformatycznej; obywatel tworzący, będący obywatelem potrafiącym sporządzać cyfrowe produkty, wykorzystywane później przez obywateli informujących się, komunikujących się i uczących się.
Społeczeństwo informacyjne, to społeczeństwo składające się z obywateli należących do jednej z czterech wymienionych kategorii. Wykluczenie społeczne, określane w kontekście