E-learning jako sposób akademickiego kształcenia dla społeczeństwa informacyjnego
Obywatel tworzący to kolejny, najwyższy etap w czterostopniowej hierarchii obywateli społeczeństwa informacyjnego. Obywatel tworzący, to wzór obywatela wykształconego przez e-Academię. Potrafi on tworzyć cyfrowe produkty i usługi, wykorzystywane przez innych obywateli społeczeństwa informacyjnego. Mówiąc o obywatelu tworzącym warto odwołać się do klasycznego rozumienia retoryki. Pierwszym etapem retoryki jest inventio, będące zdolnością do budowania sieci powiązań pomiędzy poznawanymi informacjami. Budowanie sieci powiązań to zauważanie związków, ale również usuwanie powiązań, rezygnowanie z mniej istotnych informacji. W ten sposób powstaje indywidualny obraz danego obszaru wiedzy, percepcja zależności przyczynowo-skutkowych i hierarchizacja faktów (dispositio). Kolejnym etapem jest przygotowanie prezentacji własnej wiedzy. Taka prezentacja (elucutio) jest strukturą liniową, będącą jedną z możliwych struktur stworzonych przez dispositio. Obywatel tworzący, to obywatel posługujący się retoryką do poznawania faktów i tworzenia nowej wiedzy.
E-Academia może nauczyć się swojej roli od obywatela tworzącego. Nie powinniśmy oczekiwać, że każdy uniwersytet będzie w całości tworzył swoje materiały dydaktyczne, dlatego tak ważna jest biblioteka narodowa materiałów dydaktycznych. Jednak uniwersytety powinny pełnić przynajmniej podstawowe role:
tworzenia informacji lub wiedzy, produkcji materiałów dydaktycznych,
pomocy w wykorzystywaniu materiału dydaktycznego, tworzenia produktu dydaktycznego,
pośrednictwa w dystrybucji (brokerstwa) produktów dydaktycznych,
oceny kwalifikacji,
certyfikacji uzyskanych kwalifikacji.
Obserwacja innych krajów pokazuje, że najlepszą drogą do dobrej dydaktyki są wybitne wyniki w badaniach. Uznawana za najlepiej kształcącą Politechnika w Massachusetts (MIT), niewątpliwie przoduje w badaniach w dziedzinie nauk technicznych. W dodatku szkoła z Massachusetts bez najmniejszych oporów udostępnia wszystkim swój materiał dydaktyczny2, pokazując tym samym, że niezbędnym elementem procesu nauczania jest profesjonalny nauczyciel. Najlepsze światowe uczelnie podejmują działania globalne, uruchamiają swoje przedstawicielstwa we wszystkich zakątkach globu, współpracują naukowo z badaczami całego świata. Wreszcie, w sytuacji dużego rozproszenia uniwersytetów, bardzo ważną rolę pełnią różnego rodzaju narodowe sieci uczelni. Dobrym przykładem są tu sieci uczelni w USA, Australii i niemieckich krajach federalnych, które tylko w ten sposób mogą zdobywać finansowanie na kształcenie wysokiej jakości.
Drogę do e-Academii można zaprezentować w modelu ewolucyjnym. Spełnienie wymienionych postulatów, niekoniecznie nawet we wskazanej kolejności, będzie nas coraz bardziej zbliżać do e-Academii, a tym samym do realizacji postulatów społeczeństwa informacyjnego. Kreowanie liderów dostarczających materiały dydaktyczne dla poszczególnych przedmiotów, pozwalające na zapełnianie treścią Biblioteki Narodowej Materiałów Dydaktycznych w Sieci.
2 Por. http://ocw.mit.edu/