3109102844

4.2. Charakterystyka i wycena składników aktywów trwałych

4.2.1. Materiał nauczania

Składniki aktywów trwałych są zgrupowane w pięciu obszarach:

1)    wartości niematerialne i prawne,

2)    rzeczowe aktywa trwałe,

3)    należności długoterminowe,

4)    inwestycje długoterminowe,

5)    długoterminowe rozliczenia międzyokresowe.

Wartości niematerialne i prawne są to składniki majątku, które nie mają materialnej postaci (nie można ich dotknąć). Można je zdefiniować jako niematerialne składniki aktywów trwałych, przeznaczone na własne potrzeby jednostki o przewidywanym okresie ekonomicznego wykorzystywania powyżej jednego roku.

Do wartości niematerialnych i prawnych można zaliczyć między innymi:

-    licencje,

-    koncesje, prawa autorskie,

-    prawo do patentów,

prawo do znaków towarowych,

-    prawo do wzorów użytkowych oraz zdobniczych,

-    know-how¹.

Rzeczowe aktywa trwałe w przeciwieństwie do wartości niematerialnych i prawnych mają w większości postać materialną (można je dotknąć). W skład rzeczowych aktywów trwałych wchodzą:

1)    środki trwałe,

2)    środki trwałe w budowie.

Środki trwałe są to składniki rzeczowych aktywów trwałych, które w momencie przyjęcia są kompletne i zdatne do użytku, a ich okres przewidywanej ekonomicznej użyteczności jest dłuższy niż jeden rok.

Zatem aby składnik majątku można było zakwalifikować do środków trwałych, musi spełniać następujące warunki:

-    przewidywany okres użyteczności ekonomicznej jest dłuższy niż jeden rok (przedsiębiorstwo zakupuje środek trwały, aby wykorzystywać go w swojej działalności gospodarczej, a nie w celu sprzedaży lub wydzierżawienia),

-    jest kompletny, sprawny (nadaje się do użytkowania).

Do środków trwałych można zaliczyć między innymi:

a)    nieruchomości:

-    grunty,

-    prawo wieczystego użytkowania gruntu,

-    budynki (np. magazyn, garaż, budynek biurowy),

-    spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego i użytkowego, budowle (np. mosty, drogi, rampy),

b)    maszyny i urządzenia (np. tokarka, szafa chłodnicza),

c)    środki transportu (np. samochody ciężarowe, samochody osobowe),

d)    inwentarz żywy (np. zwierzęta hodowlano - użytkowe: konie, krowy; zwierzęta w cyrku, w ogrodach zoologicznych).

¹ Według Słownika wyrazów obcych termin „Know - how” to: „ suma wiedzy technicznej i technologicznej koniecznej do wytworzenia określonego wy robu, stanowiąca przedmiot obrotu międzynarodowego”.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11