5378219590

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1.    Charakterystyka prowadzenia procesów w przemyśle chemicznym

4.1.1.    Materiał nauczania

Technologia chemiczna to dział nauk chemicznych zajmujący się rozwojem metod służących do wytwarzania użytecznych związków chemicznych na skalę przemysłową. Związana jest ona ściśle z inżynierią chemiczną (inżynierią procesową). Technologia skupia się na chemicznej stronie prowadzonego procesu (np. szybkość reakcji), podczas gdy inżynieria procesowa zajmuje się aparaturą i wpływem konstrukcji na przebieg reakcji. Podstawowym pojęciem w inżynierii jest proces jednostkowy, zwany też operacją jednostkową lub po prostu procesem - który jest pojedynczym aktem przemiany lub przepływu materii w aparaturze. Procesy chemiczne obejmują wszystkie zjawiska, którym towarzyszy reakcja chemiczna.

Ważnym pojęciem jest chemiczna koncepcja procesu technologicznego. Mówi ona o tym, jakie surowce oraz przemiany chemiczne i fizyczne należy wybrać, aby otrzymać żądany produkt. Często dany produkt można otrzymać różnymi sposobami:

-    z tych samych surowców

-    z różnych surowców, przeprowadzając różne reakcje chemiczne.

Pierwszy przypadek (z tych samych surowców) mogą ilustrować technologie otrzymywania węglanu sodu z chlorku sodu przez elektrolizę oraz metodą Solvaya.

2NaCl + 2NH, + 2C0₂ + 2H₂0 -*■ 2NaHC0₃ + 2NH₄C1 Karbonizacja

2NaCl + 2H₂0 -+ 2NaOH + H₂ + Cl₂ Elektroliza

2NaOH + C0₂ — Na₂C0₃ + H₂0 Karbonizacja

2NaHC0₃ Na₂C0₃ + H₂0 + C0₂ Kalcy nacja

2NH₄C1 + Ca(OH)₂ -> 2NH₃ + 2 H₂0 + CaCl₂ Regeneracja amoniaku

CaC0₃ + 2NaCl Na₂C0₃ + CaCl₂

Rys. 1. Przykład otrzymywania produktu z tego samego surowca [7, s. 239]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"

6