2982019723

JAKOŚĆ CZĘŚCI MASZYN

obróbkafnetaLu

Tabela 1. Projekt Sześć Sigma i narzędzia go wspomagające (źródło: [9])

Etap projektu	Opis postępowania	Stosowane narzędzia
Define	Zdefiniowanie problemu, zlokalizowanie obszaru, w którym należy uruchomić projekt, zdefiniowanie cech krytycznych dla jakości (tzw. CTQ - z ang. Critical To Quality)	Diagram przyczynowo skutkowy, QFD, Analiza Pareto
Measure	Dokładne zmierzenie kluczowego procesu, ustanowienie i zweryfikowanie systemu do pomiaru tegoż procesu. Wszystko to celem „wyssania" z badanego procesu dużej ilości użytecznych danych liczbowych, nadających się do dalszej obróbki statystycznej	Statystyki opisowe, MSA, badania wyrywkowe, analiza zdolności procesu, tabele liczności, wykresy szeregów czasowych
Analyze	Dogłębna analiza danych celem odnalezienia najważniejszych czynników oddziałujących na zdefiniowaną (Define) cechę krytyczną	Analiza wielowymiarowa, SPC, testy nieparametryczne, DOE, histogram, analiza regresji, korelacje
lmprove	Działanie w obszarze zidentyfikowanych czynników celem nadania im pożądanych wartości	DOE, MSA, karty zdolności procesu, analiza Pareto
Control	Zapewnienie stałości przyjętych rozwiązań	Karty przepływu procesu, monitorowanie zmienności, SPC, plany kontroli, instrukcje

W tygodniach pomiędzy comiesięcznymi warsztatami Black Belts uczą się poprzez działanie, pracując nad konkretnymi projektami i otrzymują fachowe wsparcie ze strony instruktora posiadającego certyfikat i uprawnienia Master Black Belt. W rezultacie kandydaci na Black Belts szybko się uczą, zaś projekty, w których biorą udział mają duże szanse na powodzenie. Black Belts zajmują się wyłącznie inicjowaniem, pilotowaniem i realizacją projektów mających na celu doskonalenie procesów w firmie. Green Belts to członkowie zespołu, którzy uczą się przyjętego modelu rozwiązywania problemów, kluczowych narzędzi do wspierania modelu oraz ról i odpowiedzialności członka zespołu. Celem szkolenia Green Belt jest przekazanie im umiejętności wspierania lidera zespołu w wypracowywaniu wyników projektu, do którego zostali przydzieleni. Członkowie zespołu projektowego realizują metodykę Sześć Sigma na bazie tzw. procesu DMAIC (ang. Define-Measure-Analyze-lmprove-Control) [1,5], realizowanego w następujących etapach (rys. 5):

1.    Definiuj (ang. Define) - Black Belt identyfikuje problem i określa jego zakres,

2.    Mierz (ang. Measure) - specjalista mapuje wybrany proces, system czy zagadnienie, wykonuje odpowiednie pomiary oraz szacuje, w jaki sposób wybrane zagadnienia funkcjonują,

3.    Analizuj (ang. Analyze) - w tym kroku Belt analizuje podstawowe przyczyny problemu, ustala relację między uzyskiwanymi kluczowymi miernikami wyników i przyjętymi wzorcami,

4.    Usprawnij (ang. lmprove) - tu wybiera się te cechy wyników uzyskiwanych, które należy poprawiać,

5.    Kontroluj (ang. Control) - ta faza oznacza udokumentowanie nowego procesu i jego statystyczne monitorowanie; po pewnym czasie dokonuje się ponownie oceny wydajności procesu, po czym w zależności od wyników analizy specjalista wraca do poprzednich faz.

Jeżeli metodyka Sześć Sigma realizowana jest na etapie projektowania nowego procesu produkcyjnego lub nowego produktu, wówczas stosuje się tzw. proces DMADV: Define -Measure - Analyze - Design - Verify [2] (rys. 5):

1. Definiuj (ang. Define) - zdefiniowanie celów projektu, jego znaczenia, zakresu, terminów i zasobów. Należy określić, co i dlaczego jest projektowane, a także użyć odpowiednich narzędzi zarządzania jakością po to, aby się upewnić, że cele projektu są zgodne z wymaganiami klienta i strategią przedsiębiorstwa,

2.    Mierz (ang. Measure) - zmierzenie oraz określenie potrzeb i wymagań klienta z zastosowaniem technik analitycznych umożliwiających transformację wymagań klienta w celu projektu,

3.    Analizuj (ang. Analyze) - analiza dostępnych rozwiązań umożliwiających osiągnięcie celu,

4.    Projektuj (ang. Design) - zaprojektowanie nowego produktu, usługi lub procesu,

5.    Weryfikuj (ang. Verify) - zweryfikowanie przygotowania projektu i zdolności do zaspokojenia potrzeb klienta oraz efektywności projektu.

Narzędzia wspomagające etapy typowego projektu Sześć Sigma zestawiono w tabeli 1.

Przykład zastosowania metodyki Sześć Sigma w procesie wytwórczym

Poniżej rozpatrzony zostanie przykład analizy procesu toczenia wałków w ramach projektu Sześć Sigma. Założony wymiar konstrukcyjny: 02O±O,O2 mm. Górna granica tolerancji USL=20,02 mm, dolna granica tolerancji LSL= 19,98. Wartość docelową określamy w połowie przedziału tolerancji: WD=20 mm (etap Define). Nacięto serię 40 wałków i zmierzono ich średnice (są to tylko dane dla potrzeb przykładu, aby analiza była w pełni wiarygodna należałoby rozpatrzyć reprezentatywną próbkę o liczności co najmniej 100). Wyniki pomiarów (oznaczonych symbolicznie Pomiary 1) zestawiono w tabeli 2 i przedstawiono graficznie za po-