2964938993

PRZEGLĄD .PIŚMIENNICTWA. 433

u Laemmera, Meurera i innych znalazła uznanie , uzasadnioną jednak dość gruntownie nie została. Na wręcz innem stanowisku niż Freisen, stoi Dr. Schling w Die Unterscheidung der Yerlóbnisse im Tcanonischen Bechte. Freisen przyjmuje prawo żydowskie za źródło kościelnego prawa małżeńskiego, Schling prawu rzymskiemu ten honor przyznaje. Z zdaniem tern zgodzie się niepodobna; prawdą jest wszakże, co utrzymuje autor, iż rzymskie prawo trzymało się ściśle zasady: Consensus facit nuptias. Prawo kanoniczne także się zasady tej trzymało, naturalnie z zastrzeżeniem wypadków przez prawo przewidzianych. Nowsi nauczyciele prawa, głosujący za teoryą Freisena, opierają się głównie na Gra^ cyanie. Tymczasem zapominać nie należy, że w kwestyach na dogmatyczny teren wkraczających, największemi są Hugo a S. Vi-ctore i Petrus Lombardus; a zarazem, że zasady szkoły bolońskiej, tyczące się rozwiązania vinculum matrimonii rati non consummati, zostały przez Papieża Aleksandra III zganione.

Pierwszą z pod swego pióra, ale wiele na przyszłość obiecującą pracę dał Etschfeld w rozprawie Ueber Dispensation und Dis-pensationsrecht. Wymieńmy tu także wspomniany już powyżej Archw fur Kirchenrecht, jako niezbędny dla każdego kanonisty. Wielkiej także wartości jest Staats-Lexicon, praca zbiorowa przedsięwzięta przez Towarzystwo Goerresa. Towarzystwo to ogłasza corocznie dla swoich członków cały szereg cennych wydawnictw. Oprócz tego wydaje roczne sprawozdania i wysyła własnym kosztem uczonych do Rzymu dla historycznych badań. Aby dać pojęcie, jakie Staatslexicon podjął zadanie i jak z niego się wywiązuje, przytaczamy spis artykułów ostatniego ósmego zeszytu: Boliwia, de Bonaldy Bossuet, Brazylia, Braunschweig, Bremen, Briefyeheim-niss, Burger stand, Bureaucratie, Gabinet i Cabinetsjusttz, Gaper-wesen_} Capitulation, Cardinaele.

Handlach der Pastoral-Theologie Schiicha O. SB. podręcznik bardzo dobrze i starannie zredagowany, ukazał się w ósmem wydaniu. Znakomitego zbioru Bibliothek fur Prediger O. Scherera wychodzi obecnie nakładem Herdera nowe wydanie w opracowaniu O. Witsch-wendera. Taż sama firma wydała Musterpredigten zebrane przez O. Schleinigera T. J. Die Heiligenfeste czyli kazania panegiryczne, zaczerpnięte z Kerna, Wurza, Storchenaua, Gretscha, Hunolta i innych,