DRAMAT
Przedstawia zdarzenia i bohaterów w sposób bezpośredni, wprowadza pełne usamodzielnienie wypowiedzi oraz działań postaci;
> dialog, czasami elementy monologu podstawą tekstu głównego,
- typy monologu dramatycznego (liryczny, narracyjny, moralistyczny),
- formy przejściowe między monologiem i dialogiem (dialog jako wymiana tyrad, monolog na stronie, zwroty wprost do publiczności),
> tekst poboczny {didaskalia) jako forma wskazówek autora,
> zdarzenia dramatyczne podstawą konstrukcji świata przedstawionego,
> bohater dramatyczny - związany z konstrukcją zdarzeń i sposobem budowania napięcia dramatycznego.
Proponowany temat lekcji: „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego jako pamflet na młodopolską lu do nianię.
Przedmiotem analizy są fragmenty I aktu „ Wesela” Stanisława Wyspiańskiego, w których toczą się rozmowy między przedstawicielami inteligencji i chłopów (dekoracje, didaskalia), Scena 1. (Dziennikarz, Czepiec), Scena 4. i 7. (Radczyni, Klimina), Scena 12. (Pan Młody, Panna Młoda), Scena 18. (Pan Młlody), Scena 24. (Poeta, Gospodarz), Scena 25. (Poeta, Gospodarz, Czepiec).
Polecenia do analizy wybranego fragmentu dramatu oparte na kategoriach wyznaczników rodzajowych dramatu.
Grupa |
Kategorie rodzajowe |
Polecenia |
Wnioski z analizy |
I |
zdarzenie dramatyczne didaskalia |
na podstawie analizy fragmentów I aktu określ sytuację dramatyczną w utworze |
wesele, zabawa w wiejskiej chacie, - elementy wystroju wnętrza wskazują na akcenty narodowe, (dysonans), - zdarzenia nie dynamizują akcji, pozwalają koncentrować uwagę na rozmówcach, - treści rozmów nieadekwatne do sytuacji wesela, wskazują na charakter problemu, który się pojawi. |
II |
bohater |
na podstawie analizy |
- zainteresowanie polityką, ale |
19