Elementy Badań Operacyjnych
F(x„...,x5) = 8x, +2x2 +12*3 +6x4 + 0x5 -> min 5x, +4x2 + 2x3 +x4 >400 x2 +2x3 +3x4 +4x5 > 1200 x„x2,...,x5 >0
W modelu występuje 5 zmiennych decyzyjnych, ale tylko dwa warunki ograniczające można zatem go rozwiązać wykorzystując zależności pomiędzy programem pierwotnym i dualnym. Program dualny dla powyższego modelu ma postać:
F(yuy2) = 400j>, + 1200j2 -» max
1) 5yi <8
2) 4_y, + y2 < 2
3) 2y,+2y2 < 12
5) 4 y2 < 0
a jego rozwiązaniem optymalnym, znalezionym metodą geometryczną, jak łatwo sprawdzić [zbiór rozwiązań dopuszczalnych redukuje się do odcinka OA, gdzie 0(0; 0) oraz A(0,5; 0)] bez wątpienia jest współrzędne punktu A, tj.:
y' = 0,5; yl = 0; F(y\,y'2) = 400 • 0,5 +1200 • 0 = 200.
Aby wrócić do rozwiązania PP sprawdzamy, jak (ostro czy słabo) w rozwiązaniu optymalnym PD spełnione są jego poszczególne warunki. Podstawiając optymalne wartości zmiennych dualnych mamy:
1) 5 • 0,5=2,5 <8 => x* = 0
2) 4 -0,5 +0=2
3) 2 • 0,5 + 2 • 0 = 1 < 12 => x* = 0
4) 0,5+ 3 0 = 3< 6 =>xj=0
5) 4 0 = 0
Wiedząc, że X] = x3 = x4 = 0 można łatwo znaleźć rozwiązanie programu pierwotnego:
4x2=400 => x2 x* +4x! > 1200
= 275. Zadanie ma zatem nieskończenie wiele rozwiązań optymalnych:
x5 > —
Zauważmy, że ponieważ y2 =0; zgodnie z twierdzeniem o dualności odpowiadający tej zmiennej warunek w PP (warunek 2) jest spełniony ostro; stąd: 4xs > 1200 - 100; 1100 4
x* = 100,x5ł > 275iF(x*,...,x5*) = 8■ 0 + 2 ■ 100 +12 ■ 0 + 6• 0 + 0■ 275 = 200zł = F(y‘,y2).
Należy zatem 100 kłód pociąć sposobem drugim i co najmniej 275 kłód sposobem piątym. Łączny koszt odpadów wyniesie 200 zł.
Warto jeszcze zwrócić uwagę na interpretację zmiennych dualnych. Również w tym przypadku są to ceny dualne - ceny 1 dodatkowego wyrobu. Przypomnijmy raz jeszcze, że w myśl twierdzenia o dualizmie wartość zmiennej dualnej yt informuje o ile wzrośnie wartość
Antoni Goryl, Anna Walkosz: Programowanie liniowe strona 14