Polityka płacowa firmy w warunkach gospodarki rynkowej
Kierunek przekształceń polityki płacowej nadają cztery zasady wynikające z istoty skutecznego motywowania oraz demokracji rynkowej.
Zasada pierwsza: skuteczne motywowanie opiera się na kilku elementarnych zasadach:
1) na proporcjonalności wynagrodzeń stosownie do wymagań i efektów pracy (równa płaca za równą pracę)
2) na różnicowaniu form i narzędzi motywowania co najmniej w obrębie grup zatrudnienia i szczebli decyzyjnych stosownie do różnych oczekiwań i aspiracji pracowników oraz celów i oczekiwań firmy
3) na motywowaniu pozytywnym a nie negatywnym
4) na zachowaniu niewielkiej odległości czasowej między wykonaniem zadania, a uzyskaniem gratyfikacji z tego tytułu
5) na wykazaniu jaki wpływ na nagrodzony efekt pracy ma poszczególny pracownik Zasada druga: głównymi determinantami różnicowania wynagrodzeń są: jaka praca (trudna odpowiedzialna, itp.) oraz jakie wyniki w pracy, koszty utrzymania, rynek pracy oraz kondycja finansowa firmy. Punktem wyjścia w różnicowaniu wynagrodzeń jest: jaka praca i jakie wyniki w pracy, natomiast koszty utrzymania i kondycja finansowa firmy wyznaczają ramy w których to zróżnicowanie występuje.
Zasada trzecia: w gospodarce rynkowej możliwe są wykorzystania dwa modele regulowania problemów pracy i płacy:
oparty na wolnej grze rynkowej, negocjacyjny.
Zasada czwarta: wynika z logiki gospodarki rynkowej i cechuje ją równość wszystkich podmiotów gospodarczych wobec prawa pracy. Nie dotyczy to technik i procedur, które powinny się różnić - metody wartościowania pracy i oceny efektów pracy. Wartościowanie pracy i ocena efektów pracy stanowić ma podstawę polityki płacowej firmy.
Motywowanie pozapłacowe
Istotnym elementem systemu motywacyjnego każdego przedsiębiorstwa są pozapłacowe elementy motywowania. Stanowią one istotny bodziec motywacyjny do efektywniejszej pracy, świadczą o dbałości firmy o pracownika, a co najważniejsze wychodzą naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom pracowników. Elementy motywowania pozapłacowego występują w dwóch grupach, jako:
1) elementy motywowania występujące w postaci materialnej,
2) elementy motywowania występujące w postaci pozamaterialnej.
Klasyfikację pozapłacowych czynników motywacyjnych zaprezentowano na rysunku 1.