3197489387

-    badania przemieszczeń i odkształceń.

Taki podział wynika ze specyficznych możliwości i środków upraszczających niektóre pomiary i opracowania w fotogrametrii bliskiego zasięgu - należą do nich: metoda jednoobrazowa, różnicowa metoda pomiaru i opracowania zdjęć (w tym sposób „par czasowych”), samokalibracyjne rozwiązania sieci wiązek oraz inne specyficzne metody, które będą omówione w dalszych rozdziałach. Najczęściej

-    celem pomiarów inżynieryjnych są badania stanu obiektu, mogące stanowić podstawę diagnozy technicznej, określającej dopuszczalność do eksploatacji lub warunki jej przedłużenia. Mogą to być zarówno jednokrotne pomiary, jak i okresowe pomiary odkształceń.

Pomiary powykonawcze poprzedzające oddanie do eksploatacji nowozbudowanego obiektu mają na celu określenie odchyłek projektowych. W przypadku pomiarów tego rodzaju, fotogrametria analogowa (oparta o zdjęcia fotograficzne) na ogół ustępuje metodom geodezyjnym. W dzisiejszych polskich warunkach wyszczególnione zalety fotogrametrii nie mają decydującego znaczenia, bo przygotowanie wykonawców i dokładnościowa przewaga precyzyjnych pomiarów geodezyjnych nabierają znaczenia rozstrzygającego. Elementem zmieniającym powoli istniejące relacje staje się fotogrametria cyfrowa. Wydaje się więc, że warto preferować metody geodezyjne w przypadku pomiarów jednokrotnych (zwłaszcza wymagających najwyższej dokładności), zaś fotogrametryczne -w przypadku pomiarów powtarzalnych (np. cykliczne badania odkształceń). W przypadku fotogrametrii cyfrowej, ograniczeniem jest brak kamer o rozdzielczości obrazu osiąganej na drodze analogowej, oraz ceny wysokorozdzielczych kamer cyfrowych.

Odbiorcami rezultatów pomiarów mogą być projektanci budowli i urządzeń, inwestorzy, wykonawcy, nadzór techniczny, rzeczoznawcy budowlani oceniający stan budowli, lub użytkownicy obiektu.

W odróżnieniu od metod aerofotogrametrycznych, inżynieryjne zastosowania fotogrametrii naziemnej mają na ogół charakter nietopograficzny - są to zwykle opracowania liczbowe ilustrowane metodami grafiki komputerowej. Względy dokładnościowe ograniczają stosowanie metod stereofotogrametrycznych - częściej stosuje się zdjęcia zbieżne, niejednokrotnie wykonywane z nadliczbowych stanowisk. Możliwość dokładnego określenia współrzędnych stanowisk i orientacji zdjęć narzuca odmienne (niż w aerofotogrametrii) metody opracowania.

Na nowoczesne instrumentarium fotogrametrii inżynieryjnej składają się cyfrowe stacje fotogrametryczne (CSF) wraz ze specjalistycznym oprogramowaniem (autokorelacja, DLT, samokalibracja), wysokorozdzielcze kamery cyfrowe lub konwencjonalne (analogowe) kamery pomiarowe, stereokomparator precyzyjny, czy autograf analityczny.

Do najlepiej udokumentowanych, uzasadnionych zastosowań naziemnej fotogrametrii inżynieryjnej w Polsce można zaliczyć:

-    powykonawcze i okresowe pomiary „odchyłek projektowych” różnych budowli i urządzeń,

- pomiary odkształceń dużych budowli inżynieryjnych i urządzeń przemysłowych: chłodni kominowych, tam, statków w trakcie wodowania itp.,

-    określanie kubatur urobku na kopalniach odkrywkowych i w kamieniołomach,

-    badanie ugięć mostów, wiaduktów i elementów nośnych konstrukcji dachowych,

-    pomiary odchyleń od pionowości obiektów wysmukłych (kominów, wież, masztów, słupów),

-    badania odkształceń wież wiertniczych w trakcie próbnych obciążeń,

-    wyznaczanie parametrów lin odciągowych,

-    pomiary odkształceń modeli budowli.

Obecnie coraz rzadziej wykorzystuje się metody konwencjonalnej fotogrametrii analogowej, zastępując je fotogrametrią cyfrową, bądź analogowo-cyfrową; w tym drugim rozwiązaniu, pomiaru dokonuje się na obrazach cyfrowych uzyskanych drogą wysokorozdzielczego skanowania fotogramów. Pomiar współrzędnych i dalsze opracowanie analityczne są wykonywane w fotogrametrycznej stacji cyfrowej. Cyfrowe metody są stosowane w fotogrametrii przemysłowej przy

6