3197489388

nadzorowaniu procesów produkcyjnych i zapewne znajdą wiele nowych zastosowań w innych dziedzinach. Skłania to do przypomnienia zalet fotogrametrii cyfrowej:

-    umożliwia automatyzację pomiaru obrazów,

-    stwarza szerokie możliwości przetwarzania obrazu, również w czasie rzeczywistym,

-    ułatwia prace związane z rejestracją obrazu (kamery cyfrowe są lżejsze i niewielkie) i skraca czas pozyskiwania obrazu (odpada fotograficzna obróbka negatywów),

-    ułatwia pomiary obiektów w ruchu i pomiary deformacji (również szybkozmiennych),

-    umożliwia nadzorowanie procesów produkcyjnych i sterowanie nimi (robotyka),

-    odpadają koszty materiałów światłoczułych i ich obróbki laboratoryjnej.

1.2. Dokładnościowe możliwości fotogrametrii inżynieryjnej

Geodezyjnym odpowiednikiem większości metod stosowanych w fotogrametrii bliskiego zasięgu jest przestrzenne wcięcie w przód. Różnica polega jedynie (jak w całej fotogrametrii) na odmiennym określeniu przestrzennego kierunku promienia rzucającego - zamiast kątów (poziomych i pionowych) kierunek określają współrzędne tłowe (wraz z elementami orientacji zdjęcia). Relacje dokładnościowe pomiędzy różnymi metodami pomiarowymi (w tym metodą geodezyjną) najłatwiej zatem jest prześledzić przyjmując za wyróżnik błąd określenia kierunku. Stosując znane metody analizy dokładności wcięcia w przód, znając błąd określenia kierunku i kształt sieci pomiarowej, można przewidzieć dokładność wyników pomiaru (a priori).

Dokładność opracowania zależy od następujących czynników:

-    poprawności rejestracji obrazu (zgodność z rzutem środkowym), kalibracji i rektyfikacji kamery,

-    parametrów kamery (wpływających na skalę odwzorowania),

-    kształtu sieci pomiarowej, liczby stanowisk (zdjęć) i uzbrojenia w punkty kontrolne,

-    dokładności pomiaru współrzędnych tłowych,

-    metody obliczenia wyników.

Na dokładność fotogrametrii rzutują ponadto zniekształcenia odwzorowania spowodowane

przez:

-    błędy orientacji i rektyfikacji kamer (których wpływ zmniejsza wykorzystanie punktów kontrolnych).

-    błędy kalibracji kamery i powtarzalność rejestracji,

-    niepłaskość powierzchni rejestrującej (matrycy CCD czy szkła płyt fotograficznych); wpływ tej niepłaskościwzrasta wraz z kątem widzenia kamery),

-    tzw. zjawisko brzegowe, które w przypadku kontrastowego wywołania negatywu może spowodować znaczące przesunięcia niektórych fragmentów obrazu.

Aby ograniczyć wpływ niektórych z wymienionych czynników, nie stosuje się kamer szerokokątnych bez wyraźnej potrzeby i stosuje płyty fotograficzne ze szkła o wysokiej płaskości; czasem stosuje się kamery z płytami reseau^{1 2}. Wykorzystuje się punkty kontrolne - jeśli jakieś powody nie zmuszają do opracowania opartego o nominalne dane orientacji kamery. Przy zachowaniu tych warunków, można przyjąć za możliwą do osiągnięcia dokładność określenia współrzędnej tłowej rzędu 1 - 3 pm. Oznacza to, że stosując obiektyw o ogniskowej rzędu 200 mm, można określić kierunek z dokładnością 1" - 3", co wynika z zależności: m_x

m„ = — 206265"    /l.l/

Ck

1

¹ Reseau - płyta szklana z naniesioną precyzyjnie wzorcową siatką kwadratów; umieszczana w płaszczyźnie tlowej karnety

2

odfotografowana na zdjęciu - ułatwia korekcję błędów odwzorowania.

7