3218343662

Bronisław Micher da

zawartych w opracowaniu jest głównie istotna - bo systemowa - modyfikacja rozwiązań naszej rachunkowości.

2. Rozwój funkcji rachunkowości

Rozwój zadań i odpowiadających im funkcji spełnianych przez rachunkowość inspirowany jest nieustannie potrzebami praktyki¹. Rachunkowość powstała jako zespół metod praktycznego opisu rzeczywistości gospodarczej mikropodmiotów^{2 3}. Rozszerzenie się zaś zakresu jej zastosowania wynika stąd, że w zarządzaniu jednostkami gospodarczymi nieodzowana jest racjonalnie dobrana metoda pomiaru i zapisu zjawisk gospodarczych i ich związków przyczynowo-skutkowych¹. Niemal równocześnie z początkami praktyki rachunkowości w handlu, a potem i w produkcji, pojawiają się pierwsze opracowania teoretyczne⁴. Charakterystykę dalszego, znacznego rozwoju teorii rachunkowości zawiera następująca wypowiedź: „Obserwacja głównych etapów rozwoju teorii ewidencji księgowej pozwala stwierdzić, że 600-letnią historię tej teorii charakteryzowało ciągłe poszukiwanie nowych, dostosowanych do aktu-alnnych potrzeb społeczno-gospodarczych, rozwiązań ewidencyjnych, przy jednoczesnym wykorzystaniu stałych, nie zmieniających się założeń teoretycznych. Stanowiły one zawsze istotę systemu ewidencji księgowej, teoretyczną bazę różnorodnych rozwiązań szczegółowych”^{5 6}. Początkowo zmiany te wynikały bezpośrednio z doświadczeń praktyki, z czasem jednak u ich podłoża można zauważyć określone koncepcje teoretyczne. Współcześnie rozwiązania ewidencyjne rachunkowości są przedmiotem modelowania⁴.

Zmieniające się wraz z potrzebami praktyki zadania i wynikające z nich funkcje rachunkowości są z reguły wyraźnie formułowane w literaturze przedmiotu. W polskiej literaturze z zakresu rachunkowości zadania i funkcje rachunkowości wyraźnie wskazał już S. Skrzywan⁷. Odpowiednio do sformu-

1

   T. Kiziukiewicz uważa, że problemu funkcji rachunkowości nie powinno się rozpatrywać statycznie, pisząc: „Podobnie bowiem, jak w związku z przekształceniami gospodarczymi ulega zmianom zakres rachunkowości, tak w ślad za tym muszą następować przeobrażenia jej funkcji. Dotyczy to zwłaszcza zmian w ich hierarchii. W zależności od potrzeb mogą się też pojawiać nowe funkcje” (T, Kiziukiewicz, Problemy dostosowania rachunkowości do informacyjnych wymagali zarządzania, Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej, Szczecin 1984, nr 261, s. 62).

2

   Badania historyczne wskazują, że początki rachunkowości wiążą się z koniecznością rejestracji rozrachunków kupców z kontrahentami (dłużnikami). Por. E. Wojciechowski, Zarys rozwoju rachunkowości w dawnej Polsce, PWN, Warszawa 1964, s. 30.

3

   W. Brzezin, Teoria modeli ewidencyjnych, WSP, Częstochowa 1980, s. 11 i 12.

4

   E. Wojciechowski, op. cit., s. 47-75.

5

   M. Omytrasiewicz, Teoretyczne podstawy modeli ewidencji księgowej, Szkoła Główna Planowania i Statystyki, Warszawa 1977, s. 5.

6

   Z. Głodek, Modelowanie i metody symulacyjne w rachunkowości, PWE, Warszawa 1988.

7

   Opracowanie S, Skrzywana, Teoretyczne podstawy rachunkowości (PWE, Warszawa 1971, III wydanie - wydanie 11968) ocenione zostało jako akademicki podręcznik teorii rachunkowości,