3218344017

W przypadku, gdy dominuje niepewność typu A, a próby są liczne («>30), rozkład wypadkowy staje się rozkładem normalnym i wówczas współczynnik rozszerzenia k_a można wyznaczyć dla określonego poziomu ufności, korzystając z tablic rozkładu normalnego.

Przy próbach mało licznych n < 30 należy przy wyznaczaniu współczynnika k_a korzystać z rozkładu t-Studenta po wyznaczeniu efektywnej liczby punktów swobody.

Przy dominacji niepewności typu B, niepewność łączną wyznacza się z zależności

u

Bt

(2.15)

Przyrządy charakteryzuje najczęściej jednostajny rozkład błędów. Gdy liczba składowych niepewności jest większa od dwóch, to rozkład wypadkowy staje się zbliżony do rozkładu normalnego. Współczynnik k_a wyznacza się z tablic tego rozkładu.

Przy dwóch wielkościach mierzonych x_t i x₂, niepewność łączna określona jest zależnością

"»,=-K+<    (2-16)

Gdy oba rozkłady charakteryzują się błędami granicznymi o tej samej wartości, to rozkład wypadkowy jest rozkładem trójkątnym, dla którego współczynnik rozszerzenia wyznacza wzór

k„(a)=46a_a    (2.17)

Znając współczynnik rozszerzenia, niepewność całkowitą oblicza się z zależności

"»=M^a)"a,    (218)

Sposób zapisu wyniku pomiaru

Podane zasady obliczania niepewności typu A, dają poprawne wyniki wtedy, gdy ich rozkład jest normalny lub zbliżony do normalnego. W praktyce wyniki pomiarów mogą być zniekształcone przez pomyłki. W celu uzyskania poprawnych wartości niepewności należy wyeliminować wyniki obarczone pomyłkami czyli błędami nadmiarowymi. Istnieje wiele metod eliminacji błędnych wyników. Jedną z prostszych metod jest metoda polegająca na porównaniu różnic między poszczególnymi wynikami pomiaru a wartością średnią. Jeżeli różnica ta jest mniejsza od trzykrotnej wartości niepewności standardowej, to wynik pomiaru jest poprawny. Wyniki pomiarów, które wykazują większą różnicę są błędne i należy je wyeliminować z dalszego postępowania pomiarowego.

Wynik pomiaru powinien być tak przedstawiony, aby umożliwił ocenę dokładności wyznaczenia wartości mierzonej. Wynik pomiaru jest liczbą przybliżoną i powinien zawierać tyle cyfr znaczących, aby tylko ostatnia cyfra była niepewna. Na przykład, niepewność równa 1%, wynik pomiaru x = 102.

Liczbę wyrażającą niepewność całkowitą zapisuje się z zasady jako liczbę o jednej cyfrze znaczącej. Jeżeli w wyniku zaokrąglania niepewności popełnia się błąd większy niż 20%, to niepewność należy zapisać w postaci dwóch cyfr znaczących.