• obniżony
pogranicze (ociężałość) 84-70 F70 lekkie 69-50 11 -9 F71 umiarkowane 49-35 8-6 F72 znaczne 34-20 5-3 F73 głębokie poniżej 20 poniżej 3
12. Osobowość - trwałe cechy charakteru i postaw człowieka
Normą jest, że pewne cechy charakteru u różnych osób są bardziej widoczne.
Znaczenie psychopatologiczne ma to wtedy, gdy cechy osobowości powodują cierpienie osoby lub
otoczenia albo trudności w kontaktach i funkcjonowaniu społecznym.
Zaburzenia osobowości uwidaczniają się jako problemy w procesach:
• poznawczych i myślenia o sobie i innych
• uczuciach - zakres, intensywność reagowanie emocjonalne
• zachowaniu - funkcjonowanie społeczne, w tym zawodowe i rodzinne
Osobowość może być:
• prawidłowa, nieprawidłowa (dyssocjalna, bierno - zależna, bierno - agresywna, neurotyczna, charakteropatyczna)
• struktura zwarta, rozpad struktury (ambiwalencja, ambisentencja, ambitendencja)
Niektóre typy osobowości nieprawidłowej:
• paranoidalna - nadwrażliwość, podejżliwość, zaaferowanie wyjaśnianiem spisków, nastawienie ksobne, brak zaufania do innych, skłonność do dochodzenia swoich racji w sposób akceptowany społecznie na przykład wytaczając sprawy sądowe
• schizoidalna - zimny typ - oziębłość emocjonalna, obojętność na los innych, nadmierna samoobserwacja
• dyssocjalna - dawniej psychopata, osobowość antyspołeczna - brak czułości, brak troski o innych, nieodpowiedzialność, skłonność do agresji, niezdolność do utrzymania trwałych związków, pogarda, łamanie praw innych, egocentryzm, nieumiejętność odraczania gratyfikacji, nieuczenie się na błędach, mniejsze odczuwanie bólu, małe odczuwanie lęku
• niestabilna emocjonalnie typ impulsywny - niezdolność do kontrolowania złości, nieprzewidywalność i labilność uczuć i zachowań
• niestabilna emocjonalnie typ z pogranicza - borderline - skłonność d wchodzenia w intensywne i niestabilne związki, nieprzewidywalność, skłonność do samookaleczeń, impulsywność
• histrioniczna - skłonność do dramatyzacji własnych zachowań, spłycenie uczuciowe, egocentryzm, pragnienie ogniskowania na sobie uwagi otoczenia, skłonność do manipulowania otoczeniem, skłonność do zachowań impulsywnych
• narcystyczna - brak empatii, potrzeba bycia podziwianym, pretensjonalność
• lękliwa - przeżywanie napięcia, nieśmiałość, strach przed negatywną oceną, bojaźliwość, niepewność
• anankastyczna - obsesyjno kompulsywna - wątpliwości, niezdecydowanie, ostrożność, drobiazgowość, sztywność poglądów , nadmierna troska o porządek i kontrolę nad otoczeniem
• zależna - uległość, nadmierna potrzeba podporządkowania się, bycia pod stałą opieką,