365605548

Naruszenie dyscypliny finansów publicznych może polegać na:

- działaniu, czyli czynnym zachowaniu sprawcy, które jest zakazane przez ustawę (np.: dokonanie zmiany w budżecie lub planie finansowym jednostki bez upoważnienia), zaniechaniu, czyli biernym, pasywnym zachowaniu się sprawcy i niedopełnieniu nakazanego obowiązku (np.: nieopłacenie składek na ubezpieczenie społeczne).

Nieodłącznym elementem odpowiedzialności jest wina po stronie osoby dopuszczającej się naruszenia dyscypliny finansów publicznych.

Ustawa nie definiuje pojęcia winy. Winę można określić jako subiektywny (inaczej indywidualny, uwarunkowany przeżyciami i poglądami danej osoby) stosunek sprawcy do czynu stanowiącego naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

W art. 22 ust. 1 uDFP zawarto zasadę, iż sprawca czynu może ponosić odpowiedzialność zarówno z winy umyślnej, jak i winy nieumyślnej.

Naruszenie dyscypliny finansów publicznych jest popełnione umyślnie, jeżeli sprawca:

•    miał zamiar je popełnić, to jest chciał je popełnić (tzw. zamiar bezpośredni) albo,

•    przewidując możliwość popełnienia takiego naruszenia na to się godził (tzw. zamiar ewentualny).

Zamiar bezpośredni popełnienia czynu naruszającego dyscyplinę finansów publicznych, jako składnik konstrukcji winy umyślnej, to świadomość (rozumienie znaczenia) danego stanu rzeczy oraz wola, aby ten stan rzeczy nastąpił. Oznacza to, że sprawca ma świadomość, iż popełnia czyn naruszający dyscyplinę finansów publicznych i wolę (chęć) popełnienia takiego czynu.

Zamiar ewentualny ma miejsce wówczas, gdy sprawca bezpośrednio „nie chce” popełnienia czynu naruszającego dyscyplinę finansów publicznych (nie zamierza go popełnić), jednakże ewentualne popełnienie czynu jest objęte zgodą sprawcy na wypadek, gdyby nastąpiło. Sprawca ma w tym przypadku świadomość możliwości popełnienia czynu naruszającego dyscyplinę finansów publicznych i godzi się na możliwość popełnienia takiego czynu.

Naruszenie dyscypliny finansów publicznych jest popełnione nieumyślnie, jeżeli sprawca nieświadomie popełnia je na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, a zarazem powinien był przewidzieć możliwość popełnienia naruszenia dyscypliny finansów publicznych.

12