zakazuje wydatkowania dotacji z budżetu w sposób niezgodny z jej przeznaczeniem) - to konsekwencją takiego stanu rzeczy jest przypisanie „odpowiedzialności prawnej” osobom naruszającym ww. normy postępowania.
Niezgodne z prawem zachowania tych osób, uchodzące za czyny naganne, określa się mianem naruszeń dyscypliny finansów publicznych. Te zaś podlegają „penalizacji”, stwarzając możliwość stawiania ich sprawcom - zarzutów naruszenia dyscypliny finansów publicznych i wymierzania im z tego tytułu kary z katalogu kar przewidzianych ustawą.
Pod pojęciem odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych należy zatem rozumieć szczególny rodzaj osobistej odpowiedzialności osób fizycznych dysponujących środkami publicznymi, ponoszonej za szkodliwe dla ładu finansów publicznych naruszenie prawem określonych norm - zasad gospodarki finansowej.
1.2. Regulacje prawne
Problematykę odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych reguluje ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 z późn. zm.).
Wyodrębnić w niej można dwie grupy norm:
1) normy prawa materialnego - obejmujące katalog czynów nagannych, zasady odpowiedzialności i wyłączeń od odpowiedzialności oraz katalog kar,
2) normy prawa procesowego - regulujące zasady postępowania w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych i zasady nakładania i wykonywania orzeczonych kar.
Zakres zagadnień unormowanych w uDFP ujęty został w art. 1 ustawy, który określa trzy podstawowe kategorie spraw związanych z odpowiedzialnością za naruszenie dyscypliny finansów publicznych:
- zasady i zakres odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych,
- organy właściwe w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych,
- przebieg postępowania w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Katalog naruszeń dyscypliny finansów publicznych określony został w art. 5-18
uDFP. Każdy z opisanych w art. 5-18 uDFP czynów jest naruszeniem odpowiednich przepisów prawa wynikających z ustaw szczególnych, takich jak np. uFP, uPZP, uR. Innymi słowy uDFP jest zbiorem norm sankcjonujących zachowania sprzeczne z zachowaniami nakazanymi przepisami ustaw szczególnych, które regulują gospodarkę finansową jednostek
4