365606199

• ewentualnie płyta z nagraniem muzyki romantycznej (do ćwiczenia dramowego w zakończeniu lekcji), np. Etiuda c-moll op. 10 nr 12 zwana Rewolucyjną Fryderyka Chopina¹

OJĘCIA I TERMINY

manifest pokoleniowy, artykuł programowy, artykuł polemiczny, idee romantyczne, program pozytywistyczny

Qrzebieg lekcji

1. Wprowadzenie

Nauczyciel prosi uczniów, aby spróbowali wskazać postawy, zachowania, wzorce kulturowe, dążenia itp., które charakteryzują ich własne pokolenie i stanowią o jego odrębności. Powinni zapisać także takie wyznaczniki, z którymi osobiście nie w pełni się identyfikują, ale które uważają za istotne dla obrazu pokolenia.

Uczniowie pracują metodą kuli śniegowej:

-    każdy uczeń na kartce samodzielnie wypisuje 4 takie elementy;

-    uczniowie łączą się w pary i wspólnie tworzą listę 6 elementów;

-    pary łączą się w czwórki, które tworzą listy 8-elementowe;

-    czwórki łączą się w ósemki i uzgadniają listy 10-elementowe.

(Liczby są przykładowe i można je skorygować, podobnie jak składy grup. Mogą one wyglądać inaczej, np.: 1 + 3 + 6 + 12).

Ponieważ stworzone przez uczniów zapisy zapewne będą miały bardzo różny poziom ogólności, nauczyciel powinien zasugerować młodzieży, aby przed odczytaniem spróbowała uporządkować swoje listy, umieszczając sprawy ogólne (np. ważne cele, ideały czy potrzeby) na początku, a sprawy drobne (np. jakieś elementy mody czy gesty) - na ostatnich pozycjach.

Po przedstawieniu opracowanych w ten sposób list jest czas na krótką rozmowę na temat wizerunku młodego pokolenia. W dyskusji uczniowie powinni odpowiedzieć na pytania:

-    Z kim się identyfikują i jak chcieliby się określić?

-    Czy ich pokolenie da się opatrzyć jakąś etykietką, ująć w jedną formułę?

-    Czy uważają się za pokolenie racjonalne czy zbuntowane? Idealistyczne czy pragmatyczne? Poszukujące czy bierne?

Być może uczniowie stwierdzą, że ich pokolenie nie stanowi jednolitej formacji, że jego wzorce kulturowe i zachowania oraz wyznaczane cele są tak bardzo zróżnicowane, że nie da się ustalić wspólnego mianownika.

Nauczyciel zwraca uwagę na to, iż co kilkanaście lat odbywa się zmiana pokoleniowa, a każde wstępujące pokolenie w jakiś sposób zaznacza swoją obecność, określa się - najczęściej przeciwstawiając się pokoleniu swych rodziców. Młodzi zdecydo-

1

Nagranie znajduje się na płycie dołączonej do I części książki Przeszłość to dziś'. Przewodnik metodyczny ze scenariuszami lekcji, B. Matusiak, D. Siwickiej, A. Nawareckiego, Wydawnictwo STENTOR, Warszawa 2003.