3574672169

5.2. Indywidualne modele. 135

Ukierunkowanie na doskonalenie, próbuje respondentka zaszczepić w swoich podwładnych, ponieważ, jak mówi, nieustannie namawia podlegających jej nauczycieli do ciągłego kształcenia.

Biografia Anny ukazuje drogę zawodową, kreowaną w dużym stopniu przez samą nauczycielkę. Jeśli na drodze jej rozwoju pojawiały się bariery, Anna tym bardziej mobilizowała się do działania —jak podkreśla — dzięki własnemu uporowi i ambicji. Aktywność rozwojowa koncentrowała się głównie na pracy zawodowej, co w pewnym stopniu mogło, zdaniem Anny, mieć negatywny wpływ na rodzinę. Doskonalenie jawi się w tej biografii zarówno jako cel sam w sobie, jak i środek do celu, którym jest wypracowanie satysfakcjonującej pozycji zawodowej. Porównanie realnego obrazu Anny z portretem idealnego nauczyciela wskazuje zgodność w zakresie 87%, co wskazuje, że respondentka jest w bardzo dużym stopniu usatysfakcjonowana własnymi kompetencjami. Poza cechami związanymi z rolą nauczyciela Anna wybierała również te cechy idealnego nauczyciela i własne, które są związane z funkcją dyrektora, np. przedsiębiorczy, zaradny, zorganizowany.

„Czasami się zastanawiam, kim jeszcze będę...”

Opowieść życia Sylwii, 47-letniej wychowawczyni w świetlicy szkolnej to historia, w której samorozwój i doskonalenie własnej osoby są bardzo istotnymi motywami organizującymi całą biografię. Podobnie, jak w przypadku Anny, charakterystycznym rysem tej biografii jest „praca nad sobą” oraz „przełamywanie barier” — obiektywnie istniejących, lub odczuwanych subiektywnie. Zdaniem Sylwii, jej planowe doskonalenie siebie rozpoczęło się już w szkole podstawowej, kiedy znalazła się w środowisku lepiej sytuowanych dzieci:

Wtedy zaczęło się poczucie, oni byli lepiej ubrani, mieli lepsze kanapki, miałam obniżone poczucie własnej wartości. (...) w tej szkole podstawowej I—III byłam bardzo nieszczęśliwa, wyizolowana [...], ale wtedy trafiłam na Anię z Zielonego Wzgórza, która pokazała mi, ile człowiek może sam osiągnąć, jeśli chce, myślę, że to jest najbardziej przystępny podręcznik psychologii dla dzieci. No i ja wtedy sobie postanowiłam, że sobie popracuję nad sobą, (...) wypracowałam sobie, że im bardziej się bałam, tym szybciej się odzywałam, to się stało moją drugą naturą (...) to już był ten etap takiej intensywnej pracy nad sobą.

Dopóki mieszkała w rodzinnym domu, jej decyzje dotyczące kształcenia i pracy zawodowej były w dużym stopniu zależne od wyborów jej rodziców. Między innymi dlatego po ukończeniu szkoły średniej nie mogła