2.1. Rola nauczyciela — między postulatami a praktyką
Jednym z warunków spójności działań nauczyciela z potrzebami życia jest odniesienie jego aktywności zawodowej do kontekstu społecznego, w tym: zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań sytuacji edukacyjnej. Kontekst społeczno-kulturowy, w jakim odbywają się procesy edukacyjne, pozwala zrozumieć genezę, przebieg i skutki pracy pedagogicznej1, a czasem przewidzieć prawdopodobne dalsze konsekwencje tej pracy. Cechą kultury współczesnej jest głęboka transformacja jej podstaw, a nawet erozja jej fundamentów2 3 4. Zmiany te powodują, że również obszar edukacji, filozofia szkoły jako miejsca kształcenia i wychowania oraz praca nauczyciela podlegają reinterpretacji w kontekście nowej kultury, określanej erą ponowoczesności. Zdaniem Doroty Ekiert-Oldroyd, przemiany współczesnych systemów edukacyjnych nabierają w Polsce szczególnego znaczenia ze względu na zachodzące w naszym kraju przemiany ustrojowe i gospodarcze, a konieczność odnalezienia się w nowej sytuacji może być trudna zwłaszcza dla nauczycieli 5. Muszą oni nie tylko sami
R. Schulz: Elementy pedagogicznego obrazu wychowania. W: Wprowadzenie do pedagogiki. Wybór tekstów. Red. T. Jaworska, R. Lep pert. Kraków 1998, s. 272— 273.
J. Marzec: Dyskurs, tekst i narracja. Szkice o kulturze ponowoczesnej. Kraków
2002, s. 17.
D. Ekiert-Gra b o w s k a: Twórczość w aspekcie kształcenia nauczycieli. W: Wy
brane aspekty psychopedagogiczne przemian edukacyjnych w Polsce. Red. W. Łusz-czuk. Katowice 1996, s. 39.