3702671185

uciskowej_t termometrycznej białej plany oraz badanie czucia wibracji metodę etroikowę (32).

Oo badań pogłębionych, wymagających odpowiedniego wyposażenia aparaturowego, wykorzystuje się: palestezjometrię, pletyzmografię_# kapilaroskopię, tomografię, badanie przepływu włośniczkowego netodę radioizotopowe, szybkość przewodnictwo nerwów obwodowych (13, 14, 19, 27, 31, 32),

Mikołajczyk i Iżycki (41) zwrócili uwagę na nożliwość wykorzystania do celów diagnostycznych i zapobiegawczych oznaczenia glukozaminoglikanów w moczu. Autorzy przyjmujęc założenie, że w zespole wibracyjnym zniany chorobowe powstaję w narzędach i układach o znacznym komponencie tkanki łecznej (naczynia, stawy, kości), której głównym składnikiem obok kolagenu se właśnie glukozoaminoglikany, wykazali, że wydalanie glukozoaminoglikanów zwiększa się wraz ze stopniem narażenia na wibrację. Stwierdzili ponadto stosunkowo wysokie wydalanie glukozoaminoglikanów u pracowników eksponowanych na wibrację, ale nie wykazujęcych jeszcze uchwytnych zmian klinicznych. Mikołajczyk i Krzemińska (44) stwierdzili istotnę korelację pomiędzy obję-tościę moczu a ilościę wydalanych glikozoaminoglikanów u pracowników narażonych w okresie zmiany roboczej na wibracje przekazywane na ręce• Zwiększone wydalenie glikozoaminoglikanów w moczu ujawniono u pracowników, u których nie stwierdzało się wykrywalnych zmian powibracyjnych.

Również Sroczyński i wepółaut. (58) stwierdzili w grupie osób narażonych na wibrację miejscowę znamienny wzrost glikozoaminoglikanów zarówno u badanych bez objawów chorobowych, jak i w przypadkach rozpoznanej choroby wibracyjnej •

Przy ustalaniu rozpoznania istotne znaczenie ma prawidłowo zebrany wywiad zawodowy i chorobowy, dobra znajomość symptomatologii, przebiegu i dynamiki chóroby oraz dokładne informacje dotyczęce charakterystyki pracy,rodzaju obsługiwanych narzędzi oraz oceny wielkości ekspozycji na wibrację. Obraz kliniczny i przebieg zespołu wibracyjnego może być inny w różnych grupach zawodowych. Tę odmienność warunkuję: charakterystyka widmowa drgań,sposób wykonywania pracy, długości efektywnego narażenia, warunki mikroklima-tyczne, a także indywidualna wrażliwość pracownika. Stęd też diagnostyka w tej chorobie musi opierać się na kompleksowej ocenie stanu zdrowie z uwzględnieniem możliwie szerokiego zakresu badań, często też konieczna jest odpowiednio długa obserwacja wymagajęca powtórzenia badań w różnych porach roku.

Brak swoistości objawów klinicznych stwarza konieczność przeprowadzenia wnikliwej diagnostyki różnicowej, w celu wykluczenia pozazawodowych przyczyn choroby. Postać naczyniowo-nerwowę należy przede wszystkim różnicować z chorobę Raynauda oraz objawem Raynauda, który może występować w przebiegu takich chorób_yjak: zarostowo-zakrzepowe zapalanie naczyń, twardzina skóry, toczeń rumieniowy trzewny, guzkowe zapalenie tętnic, choroba zimnych aglutynin, zespół żebra szyjnego i mięśnia pochyłego przedniego, zatory i zakrzepy tętnic górnych, krioglobulinemia, zatrucie chlorkiem winylu (65)* Parestezje i zaburzenia czucia należy różnicować z jamis\ościę rdzenia, ze-

17