im O MO WIR LUDOWEJ W KRZĘCINIE. 11
d) w imperat. słów zakończonych na spółgłoskę miękką: pal, zapal. zvar, zraz (ważyć), pokaz, radź, jednak równie liczne przykłady na a jasne: pnać, puać, trać; — przed /: śpćraj, suwc/id/, ale daj, vstaj.
e) w genet. plur. rzeczowników: /ać, óaó, (obok 2«S), cas
(w wyrażeniu raz kela cas zn. od czasu do czasu, niekiedy), bez względu na to, czy spółgłoska końcowa jest dźwięczna czy bezdźwięczna.
f) w gen. i dat. plur. zaimków: nas, nam. vas, vam.
g) w zaimku ja.
h) przed sufiksarni: —kda—, —kn—,—kca—, —’kk—, —rklca—: prdvda, każdy, damo, u dMe, rdpno. zrdjca, wypadek, p ryb ranek, pry-branek, pry parek, podatek, capka, kurauka, trdska, laska, — ale zadek, zadku, kopacka.
7. ó.
Samogłoska o występuje w gwarze Krz. w tych samych razach, co w jęz. og. Uwidocznimy tu tylko różnice.
a) W og. poi. o, w Krz. o:
1. W wyrazach łacińskich zakończonych na —or: prefesór, kon-doktór (konduktor), chonór, preuór.
2. Przed spółgłoskami nosowymi: prypómne, spómridu se, pómoge, zaspómoga, suoma, lcónwisar, Von, "ona, "ónego, kóntetny, pono, jabuó-necka, kóń kóńa, kóuec, kóńcyna, góAić, bocón bocóńa, i t. d.
3. W wyr. dólńi, zdóluy, k(}kól, rola, post, kwosó, knósko.
b) W og. poi o w Krz. o: który Aiktory, nozka, pozno, póki, gorał, pagórek (obok pagórek), pagóry (a zawsze góra), prodzi (obok pródy), podz, podz, podze (obok pódz, podze), podrorec podvorca, ubo-
latoroó, proborać (a probant).
ó przechodzi w u w wyr. kumin, kumowa, Cherumm (Hieromin), paperus, Jantuś. Odwrotnie u przechodzi w o przed r: zor, fora, fór-man i i. (zob. §. 3.2), po u: u ona, twólce (zob. §. 3.2).
8. e.
Jak o tak i e występuje w tych samych razach , co w jęz. ogólnym , tylko z tą różnicą, że w jęz. og. ^ciągle z wymowy znika, a zastępuje je e, zaś w Krz. pozostaje i albo jego zastępca i lub y.
Po spółgłoskach twardych i po r e przeszło na y: śryzoga. (śrze-żoga i szreźoga, Linde), śrybwo, śrybny, spyrka, cyrxec, cylny, ry-
cyf, j aptyh i, ty z, kra tyra, zygdr, gazy ta, gorsy t, koryta, cysdr, cliipo-tyka, śpacyr, — kry&ry (trzeźwy), rylca, bryg, bfyzek, grych, gry Mik, prycdlc (prećak — poprzeczny zagon), pryre^bel (u Reja przerębl) dryzga (og. po), drzazga por. trzaska; cerk. Ąp/SNsra, czeskie drizlia, w serbo-łuż. drazga. Widocznie w językach zach.-słow. nie było ę ale e,