30 A EJCHAKT
PRZESUNIĘCIA CHEMICZNE W BIAŁKACH
W badaniach NMR białek oprócz przesunięć chemicznych protonów1H istotną rolę odgrywają również przesunięcia izotopów 1SN i I3C. Położenia sygnałów w krótkich łańcuchach peptydowych, nie posiadających struktury drugorzędowej, są mało zróżnicowane. Natomiast w białkach posiadających strukturę trzecio- lub czwartorzędową zróżnicowanie jest znacznie większe i często charakterystyczne dla lokalnej struktury drugorzędowej. Typowe przedziały przesunięć chemicznych w białkach zostały zebrane w Tab. 1. Bardziej szczegółowe dane dotyczące przesunięć chemicznych *H i ,3C oparte na analizie danych NMR otrzymanych dla 13 białek zostały opublikowane przez Kraulisa [15 J.
Tabela 1. Charakterystyczne przedziały wartości przesunięć chemicznych izotopów *11, ,3N i 13C
w białkach diamagnetycznych
Jądro |
Przedział [ppm] |
Hn |
7,0-10,0 |
Harom |
6,0-9,0 |
H„(W) |
9,5-10,5 |
H„, H|j(S, T) |
3,5~S,5 |
0,3-4,0 | |
N szkieletu, N& (N), (Q) |
105-130 |
C |
170-182 |
85-140 | |
Ca,Cj5(S,T),C*(P) |
48-72 |
C*(G) |
40-48 |
Cp, Cy... |
10-45 |
me obejmuje meobserwowanych w widmach korelacyjnych nC/*H czwartorzędowych atomów węgla
Systematyczne odchylenia przesunięć chemicznych jąder Ha i Ca od przyjmowanych za punkt odniesienia przesunięć chemicznych tych jąder w odpowiednich resztach aminokwasowych znajdujących się łańcuchu nie mającym określonej struktury (stopiona globula) są wykorzystywane w metodzie CSI (ang. Chemical shifi in-dex) do identyfikacji helis i struktur (3 [16, 17J. Również bazująca na wartościach przesunięć chemicznych metoda TALOS pozwala na przewidywanie lokalnej konformacji szkieletu białka [18],
Analizując podane w Tab. 1 wartości przesunięć chemicznych należy zwrócić uwagę na dwie ich cechy. Przedział przesunięć chemicznych szkieletowych proto-