□ Postępowanie może być wszczęte:
❖ na żądane strony,
❖ z urzędu (przez uprawniony organ)
❖ na żądanie strony lub z urzędu. I
□ Inicjatywa strony - zwykle, gdy chodzi o uzyskanie uprawnienia (np. uzyskanie koncesji) lub ustalenie, że strona posiada takie uprawnienie (np. stwierdzenie posiadania kwalifikacji zawodowych).
□ Inicjatywa organu:
❖ konieczność nałożenia na stronę określonych obowiązków (np. przymusowa rozbiórka obiektu budowlanego),
❖ ze względu na ważny interes strony - wszczęcie postępowania w sprawie, w której przepisy wymagają wniosku strony.
□ Inicjatywa strony co do wszczęcia postępowania wyraża się poprzez złożenie podania (wniosek o wszczęcie postępowania), któremu następnie nadawany jest bieg urzędowy.