4307685637

9

KAPITAŁ LUDZKI

NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI

[ITSOgcicz

UNIA EUROPEJSKA

EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY

BARIERY NIESŁYSZĄCYCH W ZDOBYCIU PRAWA JAZDY

Zacząć należałoby od tego, że Głusi są dobrymi i bezpiecznymi kierowcami. Podczas jazdy nic (rozmowa, radio, telefon) ich nie rozprasza; są w pełni skupieni na prowadzeniu pojazdu a brak słuchu kompensowany bywa zwiększoną ostrością widzenia i spostrzegawczością¹³. Ich cechy, które można by na pierwszy rzut oka ocenić jako słabości, stają się więc w sytuacji drogowej atutami. Zdanie egzaminu praktycznego, choć wymaga od egzaminatora i osoby zdającej dopracowania sposobu komunikacji, nie jest aż tak uciążliwe jak przygotowania do egzaminu teoretycznego. Nie opracowano bowiem do tej pory dostosowanych do potrzeb osób niesłyszących narzędzi (podręczników/ ćwiczeń/ testów), umożliwiających im efektywne przygotowanie do egzaminów, dających formalne potwierdzenie kwalifikacji - w tym przypadku prawa jazdy. Dostępne w Polsce materiały przygotowujące do egzaminu na prawo jazdy kategorii B są napisane w języku polskim, który jest dla nich językiem obcym. Dla około 90% osób niesłyszących podstawowym narzędziem komunikacji jest język migowy, charakteryzujący się małym zróżnicowaniem wyobrażeń, brakiem odmian i specyficzną składnią. Osoby niesłyszące rozumieją najwyżej 20%¹⁴ zapisów kodeksu drogowego, w związku z czym zarówno teorii jak i testów egzaminacyjnych uczą się na pamięć. Warto przy tym podkreślić, że problem nie dotyczy wszystkich osób niesłyszących w równym stopniu¹⁵. Największe problemy mają osoby, które nie słyszą od momentu urodzenia lub wczesnego dzieciństwa oraz ze znacznym i głębokim uszkodzeniem słuchu, które nie mają możliwości rozwinięcia mowy dźwiękowej. Szacunkowo takich osób jest w Polsce około 50 tysięcy. To dla nich językiem macierzystym i podstawowym środkiem komunikowania się jest język migowy. Te osoby, najczęściej określamy mianem Głuchych Kulturowo.

¹³    Szczepankowski B., Niesłyszący, Głusi, Głuchoniemi. Wyrównywanie Szans, Warszawa 1999

¹⁴    Ficowski A., Motyle za kierownicą., Znak, maj 2010, nr 660

¹⁵    Szczepankowski B., Osoby z uszkodzonym słuchem, w Problemy niepełnosprawności w poradnictwie zawodowym., red. Szczepankowska B., Ostrowska A., Warszawa 1998)

Strona 9