4597124121

W ramach swoich uprawnień wydawniczych, CZGiK Łanu je, kieruje i kontroluje twórczość wydawnictw karto-aficznych dzieł dla potrzeb cywilnych w państwie; ydaje w tym celu niezbędne przepisy i instrukcje; usta-w myśl życzeń, potrzeb i postulatów poszczególnych ntralnych urzędów, instytucji i organizacji — roczny iezbędny plan edycyjny dla wydawania dzieł kartogra-cznych.

Szerokie uprawnienia CZGiK na odcinku wydawnictw artograficznych nie obejmują jednak sprawy opracowy-ania i wydawania dla potrzeb cywilnych — map specjal-go typu, jak meteorologiczne, fenologiczne i klimatolo-iczne, jak również map stanowiących załączniki do opra-wywanych fragmentów planu państwowego gospodarstwa odnego w zakresie działania Centralnego Zarządu Gospo-anki Wodnej, mapy geologiczne, wydawane zgodnie z za-resem* działania Centralnego Zarządu Geologii i mapy ne, wydawane w ramach uprawnień Czechosłowackiej kademii Nauk, Czechosłowackiej Akademii Nauk Rolni-zych, Słowackiej Akademii Nauk — w zakresie przysługu-cym im na mocy specjalnych przepisów.

Natomiast uwielokrotnianie map sporządzanych dla •ewnętrznych celów resortowych, łącznie z pochodnymi ych map (zmniejszenia, powiększenia), mogą wykonywać uzasadnionych przypadkach jednostki resortowe jedynie podstawie specjalnego uprawnienia wydanego im przez ZGiK na zgłoszone potrzeby i tu sprawa wymaga złoże-ia pisemnego wniosku, w którym jednostka zainteresowa-a podaje:

a) nazwę swoją i siedzibę,

b; uzasadnienie potrzeby wykonania i rodzaj kartogra-icznego dzieła, na które ma być udzielone zezwolenie, c) sposób technicznego opracowania i wykonania karło-aficznego dzieła i kto wykona reprodukcję oraz druk. Niezależnie od powyższego, co stanowi uregulowanie prawy analogicznie, jak przy ubieganiu się o prawo wy-onywania robót geodezyjnych, każda jednostka posiada-ąca prawo opracowywania i uwielokrotniania dzieł karto-raficznych, również dla przestrzegania zasad gospodar-ości, celowości i jednolitości robót kartograficznych j a obowiązek zgłoszenia pisemnego tych robót do CZGiK 14 dni przed ich rozpoczęciem, podając:

a)    nazwę dzieła,

b)    skalę dzieła i zasięg obszarowy,

c)    rodzaj dzieła, jego cel i rok wydania,

d)    wielkość nakładu drukarskiego,

e)    nazwę zakładu lub jednostki, która dzieło to opracuje ub uwielokrotni.

Każde opracowanie kartograficznego dzieła przeznaczo-ego do rozpowszechniania i wydawania wymaga załatwie-ia przez jednostkę wydawniczą sprawy akceptacji ze trony CZGiK, który ewentualnie udziela tej akceptacji po przednim uzgodnieniu wniosku z Ministerstwem Spraw ewnętrznych.

Do wniosku o akceptację, kierowanego do CZGiK, jed-ostki wydawnicze uprawnione załączają projekty dzieł artograficznych lub odpowiednie elaboraty, na podstawie tórych CZGiK ocenia wydawnictwo pod kątem techniki sposobu wykonania oraz zasięgu opracowanego dzieła.

Jak już podano wyżej, dystrybucją, dzieł kartograf icz-ych, wydanych przez CZGiK dla potrzeb urzędowych jed-ostek i organizacji, zajmują się wojewódzkie organy ZGiK przez swoje, tak zwane działy sprzedażne map. ystrybucją kartograficznych dzieł wydawanych przez CZGiK, przeznaczonych dla potrzeb szkolnych, albo dla ogólnego rozpowszechniania w celu zaspokajania na tym odcinku potrzeb ludności w dziedzinie polityki, kultury i turystyki, zajmują się jednostki Ministerstwa Sżkol-nictwa i Kultury w uzgodnieniu z Centralnym Zarządem Geodezji i Kartografii.

W zarządzaniu o zgłaszaniu robót ustalono również, że dokumentację wszelkich kartograficznych dzieł wydawanych w krajach czeskich prowadzi kartograficzny i reprodukcyjny zakład w Pradze — podległy Centralnemu Zarządowi Geodezji i Kartografii, a w Słowacji — kartograficzny i reprodukcyjny zakład z siedzibą w Modre-Har-monia pod Bratysławą, podległy Zarządowi Geodezji i Kartografii w Bratysławie, a pośrednio — Centralnemu Zarządowi Geodezji i Kartografii w Pradze.

W myśl tego uregulowania, wszystkie jednostki produkcyjne kartograficzne, którym CZGiK nadał odpowiednie uprawnienia, jak również i te zakłady, które mają prawo wydawania specjalnych dzieł kartograficznych na mocy

szczególnych przepisów i uprawnień (geologia, meteorolo-f^Aademi.^e nauk itp.), mają obowiązek sukcesywnego przekazywań¹⁸ wyżej podanym zakładom kartograficznym CZGiK bezpłatnie po 2 egzemplarze wydrukowanych dzieł, względnie gdy nie zostały wydrukowane — po - egzemplarze odpowiednich opracowań. Przy tym obowiązuje przekazanie tych materiałów w terminie jednego miesiąca po wydrukowaniu względnie opracowaniu dzieła. Powyższy obowiązek wprowadzono w trosce o umożliwienie zakładom kartograficznym i reprodukcyjnymi podległym CZGiK śledzenia rozwoju produkcji kartograficznej i wykorzystania w najszerszym zakresie doświadczeń na tym odcinku.

Ponieważ zarządzenie o zgłaszaniu robót geodezyjnych i kartograficznych obowiązuje od dnia ogłoszenia, to jest od 27.VIII.1957 r. (data wydania Dziennika Urzędowego Republiki Czechosłowackiej, w którym opublikowano zarządzenie) i tym samym nie został) objęte roboty wykonane wcześniej, przed tą datą, zarządzeniem tym nałożono obowiązek na wszystkie jednostki, które po roku 1949 prowadziły geodezyjne albo topograficzne prace, przedstawienia CZGiK wyczerpującego wykazu tych prac, z uwzględnieniom wszystkich niezbędnych danych identycznych z podawanymi przez jednostki wykonawcze, a odnoszących się do robót bieżących. Jest to jeszcze jeden dowód stałej troski geodetów czeOiosłowactkich o ujęcie* w ścisłą ewidencję wszystkich prac geodezyjnych i kartograficznych, nadających się do w; Korzystania dla celów geodezji ogólnopaństwowej, jak i gospodarki narodowej. Pozostawiony, na pozór bez uregulowania okres 1945—1949, tłumaczyć należy tym, że w okresie tym nie organizowano w zasadzie większych prac mających znaczenie dla geodezji państwowej, a starano się natomiast w pełni wykorzystywać istniejący operat katastralny. Dla wyjaśnienia należy dodać, że okres ten charakteryzuje się w Czechosłowacji olbrzymim ruchem samoczynnym pod kątem wszelkiej wymiany gruntów, parcelacji, komasacji, a następnie — tworzeniem się spółdzielczości produkcyjnej rolnej, państwowych gospodarstw rolnych, akcji osiedleńczej itp.’ Występujące masowo powyższe zjawiska na całym obszarze republiki czechosłowackiej uniemożliwiały organizowanie planowych robót i zmuszały do korzystania z istniejącego operatu katastralnego, co do którego nie było nawet możliwości poddania go niezbędnym zabiegom renowacyjnym. Był to w historii Czechosłowacji okres gwałtownego ścierania się starego z nowym. Jednakże okres ten doprowadzał geodetów czechosłowackich do rozpaczy z powodu niemożności ujęcia w dobrze prowadzonym poprzednio operacie katastralnym wszystkich zmian występujących tak w olbrzymim zakresie i jednocześnie na całym obszarze państwa. Okres ten przekreślił aktualną wartość starego operatu katastralnego, a zarazem zmusił geodetów czechosłowackich do szukania nowych rozwiązań na tym odcinku. Sprawa ta jednak wymaga bliższego wyjaśnienia przy oddzielnym omówieniu osiągnięć czechosłowackiego katastru.

Omawiane zarządzenie o zgłaszaniu robót uregulowało również sprawę nadzoru i kontroli nad pracami geodezyjnymi, topograficznymi i kartograficznymi, wykonywanymi przez jednostki do tego uprawnione. Sprawy te przekazano do CZGiK, który spełnia ten obowiązek przez swoje organy kontrolne. W myśl obowiązujących ustaleń kontrolowane jednostki winny udzielić organom kontrolnym CZGiK wszelkiej pomocy do wykonania tego zadania, udostępnić wszelkie konieczne materiały i udzielać niezbędnych wyjaśnień. Jednostki kontrolowane biorą w razie potrzeby udział w organizowanych przez organa kontrolne pomiarach kontrolnych i udzielają im niezbędnej pomocy. Przed zamierzonymi pracami kontrolnymi organa kontrolne CZGiK powiadamiają zainteresowane jednostki o terminie prac kontrolnych. Przedmiotem kontroli jest wyrywkowe badanie wartości technicznej kontrolowanej pracy i przestrzegania w toku prac — zasad celowości, gospodarności i zgodności z obowiązującymi -przepisami. Koszty prac kontrolnych pokrywa Centralny Zarząd Geodezji i Kartografii. W wyniku przeprowadzonej kontroli, organ kontrolny spisuje odpowiedni protokół, w którym podaje ewentualne uchybienia i błędy i wydaje polecenia usunięcia stwierdzonych braków, ustalając zarazem w tym celu odpowiedni termin. Protokół kontroli, oprócz organu kontrolnego, podpisuje również osoba odpowiedzialna za daną (pracę. Osoba ta otrzymuje kopię tego protokołu. W przypadku niedotrzymania ustalonego w protokole terminu po-

i

442