4597125483

Byd. Biul. Wet. 4(4), 1994 r._ 85

Część II. Badania na zwierzętach

Odczyty pomiarów:		BADAJACY:
n=12		I		II
poniżej ujścia zewnętrznego szyjki powierzeń, kont. — 50%		530± 60 410-670		500 90 390-630
poniżej ujścia	powyżej ujścia	260±30	290±30	230±30	280±30
po wierzch, kont. — 100%		210-310	240-320	190-280	210-320
„spontanicznych”		230±70 160-420		220±50 180-380

Materiał i metody

Zależności opisane w części eksperymentalnej przebadano również na zwierzętach. Materiał stanowiły krowy i jałowice, pochodzące z rzeźni. Pomiary wykonywało dwóch lekarzy weterynarii. Badania przeprowadzono w trzech wariantach.

Pierwszy przewidywał pomiar połową powierzchni elektrod. Aby zapewnić 50% kontakt pierścieni, zaklejano je samoprzylepną taśmą plastykową. Pomiary oporności wykonano w części przyszyjkowej pochwy, powyżej ujścia zewnętrznego szyjki macicznej.

Dla zapewnienia prawidłowej lokalizacji elektrod i dokładnego kontaktu pierścieni ze śluzówką pochwy, zaciskano ręką per rectum część ściany pochwy leżącą powyżej lub odpowiednio poniżej ujścia szyjki, wokół lancy miernika.

Trzeci wariant to badanie określane przez autorów terminem „spontaniczne” — bez palpacyjnej kontroli per rectum lokalizacji i kontaktu elektrod ze śluzówką. W tym badaniu lancę miernika kierowano cramo-ventralnie.

W każdym z wariantów po wykonaniu kilku półobrotów lancą, uruchamiano odczyt. Jako wartość prawidłową przyjmowano najniższą z trzech odczytanych.

Wyniki i omówienie

Wykonane pomiary przedstawione w tab. 1. potwierdzają zależność pomiędzy powierzchnią wzajemnego kontaktu elektrod a wartością odczytu. Wartości oporności uzyskane całą powierzchnią elektrod stanowią około 50% wartości pomiaru połową powierzchni. Jest to zgodne z wynikami badań laboratoryjnych.

Niniejsze wyniki wskazują również na różnice w wielkości odczytów oporności mierzonych powyżej i poniżej zewnętrznego ujścia szyjki macicznej. Przyczyn takiego rozkładu wyników autorzy upatrują w nierównomiernym rozmieszczeniu śluzu.

Zakres wartości pomiarowych uzyskanych w badaniu „spontanicznym” jest szerszy od zakresu odczytów' uzyskanych w dnigim wariancie badania. Również średnie wartości odczytów są niższe od analogicznych, mierzonych z palpacyjną kontrolą przylegania śluzówki do pierścienia miernika. Różnice w wielkości odchyleń standardowych wskazują na istnienie zmian czułości pomiarów z jednej strony i możliwości popełnienia błędów' pomiarowych, wynikających z niedotrzymania warunków opisanych w części pierwszej pracy. Dowodem tego mogą być wysokie

0^J i    i    i-1

25    50    75    100 (%)

wielkość powierzchni kontaktu

Wykres 1

odczyty charakteryzujące górny zakres wyników badania „spontanicznego”.

Część III. Zalecana metoda badania

Po rozchyleniu warg sromowych należy delikatnie wprowadzić koniec lancy miernika do pochwy aż do momentu napotkania o-pom. Świadczyć to będzie o dotarciu końca lancy do zewnętrznego ujścia szyjki macicznej lub w jej okolicę. Następnie wykonuje się kilka (ok. 3-5) półobrotów i uruchamia odczyt. Aby uwiarygodnić uzyskaną wartość odczytu, pomiar należy przeprowadzić kilkakrotnie, zwracając uwagę, by każdy następny poprzedzony został zmianą położenia osi lancy miernika względem osi jamy pochwy. Wskazane jest także nieznaczne (kilkucentymetrowe) przesunięcie elektrod w tył przed każdym pomiarem, celem o-minięcia jamy powietrznej, znajdującej się za ujściem szyjki macicznej.

Należy zwrócić szczególną uwagę na zachowanie czystości badania oraz delikatne manipulowanie lancą w jamie pochwy, aby nic spowodować mechanicznych uszkodzeń śluzówki.

Za wiarygodną przyjmuje się najniższą wartość wskazań miernika.

Piśmiennictwo

1.    Canfield, R. W., Butler, W. R.: Theriogenology, 31, 835-841, 1989.

2.    Podany, J., Stejskal, J., Olic, I., Vanicek, J.. Laciga, P.: Tier-arztl. Umschau.y 46, 35-39, 1991.

3.    Jezierski, T., Sloniewski, K.: Przegląd Hod., 60, 34-36, 1992.