4631369727

GENEROWANIE WODORKÓW DLA OZNACZEŃ METALOIDÓW 1171

następuje odparowanie rozpuszczalnika i termiczna redukcja modyfikatora. Zastosowanie metali szlachetnych (szczególnie palladu) pozwala na wiązanie i ograniczenie parowania oznaczanego pierwiastka w piecu grafitowym. Proponowany przypuszczalny mechanizm [33] działania modyfikatorów: zdolność do wiązania innych pierwiastków w formie połączeń międzypierwiastkowych, które parują w temperaturze wyższej w porównaniu z temperaturą parowania oznaczanego pierwiastka [34-35] jest krytykowany przez innych autorów [36].

ANALIZA SPECJACYJNA

Specjacja oznacza występowanie pierwiastka lub związku chemicznego w różnych formach, analiza specjacyjna to oznaczanie owych form w próbkach [37—40], Można zdefiniować szereg rodzajów analizy specjacyjnej [41,42]:

-    oznaczanie określonych związków chemicznych - analiza specjacyjna indywidualna, szczegółowa,

-    oznaczanie form o określonym znaczeniu biochemicznym lub hydrogeoche-micznym (formy przyswajalne, mobilne, wymienialne itp.) - analiza specjacyjna funkcjonalna,

-    oznaczenia związków o podobnych właściwościach, postaci, np. związki na określonym stopniu utlenienia (np. As(III)/As(V)) - analiza specjacyjna grupowa, jest to pragmatyczne podejście przy braku konieczności przeprowadzania (nic zawsze możliwej, a zwykle trudnej) szczegółowej (indywidualnej) analizy specjacyjnej.

Istotność oznaczania nie tylko całkowitej zawartości pierwiastka w środowisku, ale i fonu w jakich pierwiastek występuje wynika chociażby z różnych efektów toksykologicznego oddziaływania różnych form specjacyjnych pierwiastków na ekosystem. Przykładowo związki nieorganiczne selenu są kilkaset razy bardziej toksyczne od form mctylowanych, podobnie dla arsenu, związki zawierające antymon (III) są bardziej toksyczne od zawierających antymon (V).

Oznaczenia specjacyjne arsenu

Dla arsenu w środowisku słabego kwasu organicznego (cytrynowego [43-47], octowego [43—46, 48], winowego [43,46]) wodorki tworzone są niemal wyłącznie ze związków nieorganicznych zawierających pierwiastek na III stopniu utlenienia, nie reagują natomiast i nie ulegają redukcji związki zawierające pierwiastek na V stopniu utlenienia. Podobnie zachodzi reakcja tworzenia wodorków w środowisku kwasu chlorowodorowego przy bardzo niskim jego stężeniu (0,02 mmol/ml [45]). Natomiast w środowisku mocnego kwasu redukującego (HC1) przy pH < 1 tworzą się wodorki zarówno ze związków nieorganicznych i organicznych (kwas monome-tyloarscnowy (MMAA) i dimetyloarsenowy (DMAA)) zawierających pierwiastki