4631370391

408 J. KOWALSKI, J. PŁOSZYŃSKA. A SOBKOWIAK

OAc

90"

PhH

OAc O

120°

PhH

Co(salen)

OH

Co(salen) =

Rys. 5. Modyfikacja metody Dielsa-Aldera do otrzymywania 2-metylo-l,4-naftachinonu

Metodę elektrolizy pośredniej stosowano do utlenienia 2-metylonaftalenu z użyciem Cr(VI)/Cr(HI), [25] Ru(IV)/Ru(III) [26] oraz Ce(IV)/Ce(III) [27], W pracach, w których stosowano układy Cr(VI)/Cr(III) i Ru(IV)/Ru(III) jako mediatory, podano jedynie szybkość utleniania substratu, nie ma natomiast informacji o wydajności i selektywności procesu. Stwierdzono, że dodatek katalitycznych ilości rutenu do układu Cr(VI)/Cr(IH) przyśpiesza utlenianie. W wypadku użycia rutenu jako mediatora, Ru(IV) utlenia wodę i powstające w tym procesie reaktywne cząstki zawierające tlen są właściwymi utleniaczami (rys. 6). W tym wypadku dodatek do układu diizobutyloaminy znacznie przyśpiesza proces.

Z metali, które były używane jako mediatory w procesach elektrolizy pośredniej, sole chromu(III) są najlepiej rozpuszczalne w rozpuszczalnikach organicznych i chrom(III) ma najniższy potencjał utleniania, a więc najłatwiej można go zregenerować elektrochemicznie. Dlatego budzi zdziwienie fakt, że nie był on częściej stosowany do utleniania 2-metylonaftalenu. Zastosowanie ceru jako mediatora w elektrolizie pośredniej jest ograniczone przez aniony, które: a) mogą być łatwo utleniane (chlorki, benzenosulfoniany), b) mogą reagować