4631370399

412 J. KOWALSKI, J. PŁOSZYŃSKA, A. SOBKOWIAK

nych durohydrochinonu [32] do durochinonu przebiega ilościowo, można zadać pytanie, czy 2-metylo-l,4-naftochinon tworzy się niezależnie, czy też przez dioctan 2-metylonaftalen-l,4-diylu. Spowodowało to podjęcie badań nad elektrochemicznymi właściwościami dioctanu 2-metylonaftalen-l,4-diylu [38]. Stwierdziliśmy, że związek ten w lodowatym kwasie octowym utlenia się przy potencjale +1,45 V (wzgl. Nas. E. Kai.) wyłącznie do 2-metylo-l,4-naftochino-nu z wydajnością materiałową 94%. Na tej podstawie zaproponowano mechanizm procesu przedstawiony na rys. 8. Z zaproponowanego mechanizmu wynika, że jako produkt uboczny musi powstawać bezwodnik octowy, którego powstawanie potwierdzono w reakcji z ^-nitroaniliną [39].

Przedyskutowane w pracy problemy pokazują, że utlenianie 2-metylonaf-talenu do 2-metylo-l,4-naftochinonu jest trudnym do zrealizowania procesem, jeżeli uwzględnione zostaną wymagania ekonomiczne i przede wszystkim ochrony środowiska. Dlatego fakt, że elektrochemiczne utlenianie dioctanu 2-metylonaftalen-l,4-diylu w lodowatym kwasie octowym daje jako jedyny produkt 2-metylo-l,4-naftochinon, pozwala stwierdzić, że proces ten może być rozważany jako alternatywny etap w syntezie witaminy K. W świetle przedstawionej dyskusji wydaje się, że otrzymanie wydajnej metody elektrochemicznego utleniania 2-metylonaftochinonu do chinonu będzie sprowadzało się do ustalenia takich warunków (materiał elektrody, skład elektrolitu), w których z dużą wydajnością będzie zachodził proces utleniania 2-metylonaftochinonu do dioctanu 2-metylonaftalen-l,4-diyIu.

PIŚMIENNICTWO CYTOWANE

[1]    P. Dowd, R. Hershline, S. W. Ham, S. Naganathan, Science, 1995, 269, 1684.

[2]    J. W. Suttie, The Fat-soluble Vitamins, H. F. DeLuca Ed., Chapter 4 „Vitamin K'\ Plenum Press, London 1978.

[3]    Houben-Weyl Methoden der organischen Chemie, 4 Aufl. Band VII/2a, „Chinonc", Tcil 1, Georg Thieme Verlag, Stuttgart 1977, s. 23.

[4]    M. Hudlicky, Oxidcitions in Organie Chemistry, ACS Monograph 186, American Chemical Society, Washington 1990, s. 94.

[5]    R. A. S hel don, J. K. Koch i, Metal-Catalyzed Oxidations oj Organie Compounds, Academic Press, New York 1981, s. 257.

[6]    S. Chocron, M. Michman, Appl. Catal., 1990, 62, 119.

[7]    M. Periasamy, M. V. Bhatt, Tctrahedron Lett., 1978, 4561.

[8]    T. L. Ho, Synthesis, 1973, 347.

[9]    Houben-Weyl Methoden der organischen Chemie, 4 Aufl., Band IV/lb, „Oxidation’\ Teil 2, Georg Thieme Verlag, Stuttgart 1973, s. 153.

[10]    V. Steglinska, A. Gzheidzyak, Y. Dzegets, Zh. Obshch. Khim., 1996, 66, 847.

[11]    J. Skarżewski, Tetrahedron, 1984, 40, 4997.

[12]    S. Naganathan, R. Hershline, S. W. Ham, P. Dowd, J. Am. Chem. Soc., 1994,116, 9831.

[13]    S. Yamaguchi, M. Inone, S. Enomoto, Chem. Lett., 1985, 827.

[14]    W. Adam, W. A. Herrmann, J. Lin, C. R. Saha-Móller, R. W. Fischer, J. D. G. Correia, Angew. Chem. Int. Ed. Engl., 1994, 33, 2475.