iciwości hydrożelu polialkoholu winylowego)
iciwości hydrożelu polialkoholu winylowego)
Hydrożele zaliczane są do grupy materiałów polimerowych posiadających zdolność pochłaniania dużych ilości wody, przy czym zjawisku temu nie towarzyszy rozpuszczanie polimeru. Hydrożele można otrzymać w reakcji polimeryzacji odpowiednich monomerów lub z już istniejących polimerów hydrofilowych.
1.5.1. Mechanizm powstawania hydrożelu PVA
Żele na bazie polialkoholu winylowego) otrzymuje się w wyniku odwracalnego sieciowania makromolekuł PVA. Proces ten mogą wywoływać np. związki boru. W źródłach literaturowych opisywane jest żelujące działanie między innymi kwasu borowego i anionów hydroksyboranowych Proces żelowania PVA za pomocą wymienionych substancji polega na łączeniu łańcuchów PVA (każdy jon boranowy wiąże ze sobą dwie makromolekuły PVA) poprzez wytworzone wiązania wodorowe i/lub koordynacyjne. Zakładając, że średni stopień polimeryzacji PVA jest rzędu 1000, każda makromolekuła polialkoholu winylowego) ulega kompleksowaniu przez setki anionów boranowych, w wyniku czego powstaje trójwymiarowa sieć labilnych połączeń polimer-substancja sieciująca (rys. 10.). Jeśli stężenie odczynnika kompleksującego jest dostatecznie duże (wysoki stopień usieciowania struktury), to cząsteczki rozpuszczalnika są „zamykane" wewnątrz powstającej struktury. Makroskopowo zjawisko to objawia się zmianą konsystencji z płynnej na galaretowatą - powstaje hydrożel.
Rys. 10. Schemat przestrzennego łączenia łańcuchów PVA za pomocą cząsteczek kwasu borowego (jonów boranowych)
Najczęściej opisywane w literaturze sposoby oddziaływań PVA-związki boru to oddziaływania za pomocą wiązań wodorowych pomiędzy grupami hydroksylowymi makromolekuł PVA i grupami hydroksylowymi (atomami tlenu) jonów boranowych oraz wytwarzanie wiązań kowalencyjnych pomiędzy tymi cząsteczkami (rys. 11.).