4403041315

ciwości hydrożelu polialkoholu winylowego)

Właściwości hydrożelu PVA

Raz utworzone wiązania pomiędzy boraksem a łańcuchami polimerowymi makromolekuł PVA mogą być łatwo zrywane. Tak więc, proces żelowania jest całkowicie odwracalny, a wiązania wodorowe są odpowiedzialne za większość jego obserwowanych właściwości.

Pozostawienie żelu wyjętego ze zlewki na płaskiej powierzchni powoduje jego powolne spłaszczenie i wyrównanie wywołane wzajemnym przesuwaniem się łańcuchów polimerowych oraz ich ponowne łączenie. Przy próbie szybkiej zmiany kształtu powierzchni - ta okazuje się bardzo lepka.

Jedno z bardziej interesujących zastosowań hydrożeli PVA opisywane od niedawna w literaturze bazuje na zjawisku zmiany pH próbek żelu w zależności ich od temperatury (rys. 13.). Dodając do takiego układu indykator można śledzić zmiany pH, przez co -pośrednio jego temperaturę. Wykorzystując fenoloftaleinę (zmiana barwy w zakresie pH 8,3-10,0) uzyskuje się materiał termochromowy (rys. 14.) zmieniający stopniowo barwę od bezbarwnej (temp. ok. 20 °C) do ciemnomalinowej (temp. ok. 70 °C). W przypadku zastosowania błękitu bromotymolowego (zakres pH 6,2-7,6) zmiana barwy następuje z zielonej (w temp. pokojowej) na niebieską (po ogrzaniu układu).

Rys. 14. Właściwości termochromowe próbki żelu zawierającego fenoloftaleinę; (A) temperatura pokojowa, (B) 70 ^!C

Rys. 13. Zmiany pH próbek hydrożelu PVA w zależności od temperatury. (A) żel kwaśny - zawierający 0,3 ml roztworu 0,5 M HCI. (B) podstawowa próbka żelu, (C) żel zasadowy zawierający 0,3 ml roztworu 1 M NaOH, (D) roztwór boraksu o stężeniu 3 mM/dm³

-12-