4645771675

8

EDWARD PIGOft

dotyczące nauk wojskowych, wydane w okresie od XV w. do 1920 r. Uwzględniono tu piśmiennictwo w języku polskim oraz zagraniczne, dotyczące polskich zagadnień wojskowych. W okresie dwudziestolecia międzywojennego ukazało się ponadto wiele bibliografii i zestawów literatury poszczególnych zagadnień wojskowych. Zasługują one na oddzielne i szersze omówienie, wykraczające jednak poza ramy tego artykułu.

POWOJENNE BIBLIOGRAFIE I ZESTAWY BIEŻĄCE

Przez długi okres po wojnie nie wydawano bieżącej bibliografii wojskowej. Poszczególne instytucje wojskowe zestawiały materiały bibliograficzne głównie w formie kartotek na swój własny użytek, nie udostępniając ich szerszym kręgom zainteresowanych. Wyjątek stanowiło tu wydawnictwo Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego Spis wydawnictw ogólnowojskowych, regulaminów, instrukcji, podręczników i czasopism wojskowych, ale było ono raczej katalogiem wydawniczym aniżeli bibliografią. W tej sytuacji odczuwano dużą potrzebę bibliografii, która by na bieżąco, w sposób przejrzysty i możliwie pełny informowała czytelników i pracowników naukowych wojska o aktualnej literaturze wojskowej.

Pierwsze próby w tym kierunku uczyniono dopiero w 1956 roku. Z inicjatywy Ministerstwa Obrony Narodowej Zarząd Wojskowo-Historyczny Sztabu Generalnego opracował Bibliografię zawartości polskich czasopism wojskowych za rok 1953 (W-wa 1956). Bibliografia obejmuje 17 tytułów czasopism, przy czym pominięto w niej tygodniki i dwutygodniki, co ogranicza jej zasięg. Niemniej jednak zawartość ujętych czasopism zóstała skomasowana w układzie rzeczowym, a wiele pozycji zaopatrzono w adnotacje. Posługiwanie się bibliografią ułatwia zamieszczony na końcu indeks alfabetyczny autorów. Kontynuacja tej bibliografii za rok 1954 ukazała się również w 1956 roku bez większych zmian. Natomiast rocznik Bibliografii Wojskowej za rok 1955 (W-wa 1958), opracowany przez Biuro Historyczne Wojska Polskiego, obok czasopism wojskowych obejmuje duży wybór czasopism cywilnych i książek.

Składa się on z dwóch części: polskiej i obcej. „Część polska” zawiera materiały poświęcone m. in. problematyce struktury organizacyjnej wojska, uzbrojenia i zaopatrzenia, sztuki wojennej, histórii wojska i wojen, polityki wojskowej. „Część obca”, wydana po raz pierwszy, obejmuje książki i artykuły dotyczące tematyki ogólnowojskowej, z szerokim rozbudowaniem działu historyczno-wojsko-wego, opublikowane w ZSRR, St. Zj., krajach Demokracji Ludowej i krajach Europy Zachodniej. W roczniku 1955 zaszły również korzystne zmiany w układzie materiału. Poprzedni dość skomplikowany układ rzeczowo-systematyczny, który często rozdrabniał lub dublował poszczególne zagadnienia, został uproszczony i poprawiony zarówno w części polskiej jak i obcej.

Omówione wydawnictwo Biura Historycznego WP miało charakter efemeryczny i następne publikacje bibliograficzne tej instytucji poszły w innym kierunku. Prace nad systematyczną rejestracją piśmiennictwa o tematyce ogólnowojskowej rozpoczęła powtórnie restytuowana Gentralna Biblioteka Wojskowa. Utworzony przy C.B.W. Ośrodek Bibliograficzny podjął działalność informacyjno-bibliograficzną dla potrzeb wojska poprzez systematyczne wydawanie Komunikatu Bibliograficznego — kontynuacji wspomnianego już przedwojennego wydawnictwa C.B.W.

Pierwszy powojenny rocznik Komunikatu za 1956 rok ukazał się w 1958 roku. Rejestrował on w układzie rzeczowym książki i artykuły z czasopism o problematyce wojskowej, przy czym materiały publikowane przez wojsko zostały uwzględnione w zasadzie w komplecie, a cywilne w dużym wyborze. Ilościowo przeważały