Logistyka - nauka
portu. Udział ten kształtowa! się w okresie od 2000 do 2010 roku przeciętnie w przedziale od 5-6 %, przy czym w krajach wysoko rozwiniętych gospodarczo wynosił on średnio o I % mniej niż przeciętna światowa, a w grupie krajów rozwijających się był on średnio o 3 % wyższy od średniej dla tej pierwszej grupy krajów, co jest następstwem istniejących różnic w strukturze rodzajowej i wartościowej importu oraz eksportu między tymi krajami;
• Rosnące uzależnienie od innych rynków transportowych, przede wszystkim portowych, ale również w ogromnym stopniu kolejowych i drogowych; jest to skutek koncentracji pionowej - tak kapitałowej, jak i operacyjnej -inicjowanej przez silnych operatorów żeglugowych w układzie lądowo-morskich łańcuchów dostaw
Jak wynika z powyższej analizy funkcjonowania rynków frachtowych, ich stan rozwoju oraz mechanizm funkcjonowania nie stanowi bariery w' zakresie rozwoju globalnych łańcuchów dostaw. Nie ogranicza on również podstawowych parametrów efektywności ich funkcjonowania. Jedynym elementem potencjalnie zagrażającym swobodzie rozwoju globalnych łańcuchów dostaw i możliwościom elastycznego i sprawnego zarządzania nimi jest nadal narastający proces koncentracji w światowy m transporcie morskim, postrzegany we wszystkich aspektach jego rozwoju. By zminimalizować to zagrożenie konieczne jest podejmowanie działań o charakterze regulacyjnym (publicznym), dotyczącym między innymi sfery tworzenia konsorcjów i karteli żeglugowych.
Zmiany w polskim prawodawstwie odnośnie transportu morskiego
Jednym z najistotniejszych ograniczeń wpływających na mniejszą konkurencyjność transportu morskiego byl przedłużający się czas konieczny na wypełnienie wszelkich formalności. W tym kontekście działania zainicjowane w porcie w Szczecinie w zakresie rozwiązań opartych na idei „Single Window" - Platforma Współpracy. W Porcie w Szczecinie i Świnoujściu we współpracy ze służbami, tj. Służbą Celną, Inspekcją Weterynaryjną, Państwowy Inspekcją Sanitarną, Inspekcją Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych i Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa, w oparciu o system portowy AUTO-STORE wypracowano rozwiązania organizacyjne pozwalające na: zwiększenie wykorzystania informatycznych środków komunikacji, stalą współpracę służb kontrolnych w celu racjonalizacji przepływ u dokumentów wymaganych na podstawie różnych aktów praw'-nych, poprawę obsługi przedsiębiorców', usprawnienie kontroli i nadzoru nad towarami przemieszczającymi się przez port w Szczecinie. Wypracowane rozwiązania pozwalają na sprawną obsługę transportu, m.in. poprzez bezpapierową wymianę informacji pomiędzy właściwymi służbami kontrolnymi, co zwalnia przewoźnika z konieczności dostarczania papierowej dokumentacji z jednego końca portu na drugi oraz pozwala na zorganizowanie kontroli tak, aby odbyły się one w1 jednym miejscu i czasie, co wyraźnie usprawnia proces odprawy ładunków. W 2012 r. działania zmierzające do wdrożenia ułatwień w funkcjonowaniu obrotu towarowego w celu systematycznej poprawy obsługi celnej przede wszystkim polegały na:
• wdrożeniu tzw. „inteligentnego" zarządzania kolejnością zgłoszeń celnych w celu jak najlepszej obsługi interesantów - badając i rozpoznając ryzyko co do zgłaszanych towarów zarządza się kontrolą i obsługą interesantów, tak aby w sytuacji spiętrzeń odpraw żaden towar nie oczekiwał na odprawę i wyprowadzenie z portu. Czynności te oparte są o zasadę first out - first cleared,
• opracowaniu w ramach ścisłej współpracy ze Strażą Graniczną modelu wspólnych kontroli opartych o profile kontroli wynikające z założeń analizy ryzyka, dotyczących szeregu zagrożeń, jak np. transgranicznego przemieszczania odpadów, towarów niebezpiecznych, broni i amunicji bez odpowiednich zezwoleń, materiałów radioaktywnych. Przyczynia się to do wzmocnienia kontroli o charakterze prewencyjnym wzmacniającym bezpieczeństwo, co przekłada się na poprawę obsługi przedsiębiorców w porcie w Szczecinie,
• prowadzeniu działań zmierzających do rozbudowy systemu w kierunku stworzenia elektronicznego środowiska obsługi statków- w polskich portach przez Służbę Celną, Straż Graniczną czy Państwową Inspekcję Sanitarną. Inicjatywa ta była wynikiem zawartego Porozumienia z dnia 30 października 2009 r. pomiędzy Dyrektorem Urzędu Morskiego w Szczecinie i Dyrektorem Izby Celnej w Szczecinie dotyczącego korzystania przez funkcjonariuszy celnych z informacji umieszczonych w Systemie Kontrolno-Informacyjnym dla Portów Polskich (PHICS). W dniu 4 lipca 2012 r. ogłoszone zostało rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki
| 126 | Logistyka 6/2013