4962384137

Kornowski import książki francuskiej 165

Chcąc zbadać dobrze nowy rynek zbytu i zapewnić sobie bezpośrednie kontakty, firma wysyła młodego Wilhelma Bogumiła²² do Warszawy do Groella na praktykę i na naukę języka polskiego.

Po śmierci Jana Jakuba w r. 1756 zaczynają się spory w rodzinie. Najstarszy syn z pierwszego małżeństwa, Jan Fryderyk, nie chce współpracować z macochą, matką Wilhelma Bogumiła, i zakłada własny interes, gnębiąc przez całe życie (do 1802 r.) przyrodniego brata, spadkobiercę firmy ojcowskiej, używaniem tytułu Der Aeltere — Starszy — we wszystkich urzędowych okolicznościach, inseratach, katalogach.

Od r. 1758 istnieją więc we Wrocławiu dwie firmy jednego nazwiska

4

i obie zabiegają o dostawy francuskich książek na polski rynek. Wilhelm Bogumił próbuje otworzyć filię na ziemiach polskich i gdy wybierze Poznań ²³, Jan Fryderyk usadowi mu się pod bokiem w Lesznie, jak o tym świadczy tytułowa karta jednego z zachowanych katalogów.

Bibliografia Estreichera cytuje ^v‘ katalogi Korna starszego dużo liczniejsze od katalogów wydanych w XVIII w. przez Wilhelma Bogumiła. Jest to dość ciekawe, bo młodszy brat był, zdaje się, bardziej rzutki i bardziej związany z rynkiem polskim od Jana Fryderyka.

Konfederacja barska i rozbiory ogromnie utrudniły Bogumiłowi prowadzenie interesów księgarskich z Polską. Jessen cytuje jego pismo do króla Fryderyka II z 17 XII 1774, w którym księgarz skarży się na zastój w interesie z wymienionych wyżej powodów. Pisze między innymi: „Książki francuskie leżą u mnie na składzie nie wyprzedane, uwięzione w nich 8000 talarów hamuje mi inne interesy" ²⁵. Ciekawe, że importując francuskie książki wrocławski księgarz liczył jedynie na rynek polski, nie próbując upłynnić remanentu na Śląsku. Podobnie jak stary Jan Jakub przedsiębiorczy syn widział najlepszego klienta w polskim magnacie, stawiając do jego dyspozycji pierwszorzędny towar skupowany na paryskich aukcjach.

Szczepaniec i Staniszewski wspominają w cytowanym artykule, że młodszy Kom rzucił na rynek warszawski około r. 1760 większą partię książek francuskich i że ze źródła tego korzystali wszyscy księgarze miejscowi, oferujący w katalogach i inseratach modny towar. Owa partia książek musiała być jedną z wielu, jak świadczy cytowane pismo Wilhelma Bogumiła do króla Fryderyka II.

Według Jessena²⁶ Wilhelm Bogumił potrafił utwierdzić i rozszerzyć nawiązane przez ojca kontakty; wychodząc poza Warszawę próbował

²²    Wądolkowska, op. cit., s. 144.

²³    Ibid., s. 145.

^2/1 Estr. XX, s. 91.

²⁵    Jessen, op. cit., s. 105.

²⁶    Ibid., s. 107.