4989291772

■    Komunikatywność - otwartość na innych, chęć rozmowy, opowiadania o swoich przeżyciach

■    Poczucie własnej wartości

■    Odpowiedzialność

■    Troska - chęć przekazywania swoich doświadczeń, niesienia pomocy

■    Szacunek wobec innych i spraw rzeczywistości

■    Pozytywne podejście do życia

■    Chęć rozwoju

■    Ciekawość świata - aktywność

■    Chęć kontaktu z osobami młodszymi

> Postawa negatywna - stany depresyjne, apatyczność, rozpacz związana ze świadomością kończącego się życia, niepogodzenie się z faktem pogarszającego się stanu zdrowia, coraz mniejszej „potrzebności” innym (szczególnie osoby samotne lub/i osoby po przejściu na emeryturę ze stanowisk kierowniczych, wymagających aktywności i integracji społecznej), żal za bezpowrotnie utracone szanse, tęsknota za osobami, które odeszły, brak sensu życia dalej, strach przed śmiercią.

Zachowania:

■    Nieufność

■    Dystans

■    Wrogość

■    Niepewność

■    Niskie poczucie własnej wartości

■    Poczucie chaosu - nie rozumienie otaczających spraw i informacji

■    Zagubienie społeczne - przerost spraw, których nie da się zrozumieć

■    Bunt, złość - waleczna potrzeba tożsamości

■    Niechęć rozwoju

■    Krytycyzm rzeczywistości, postawy innych szczególnie osób młodszych

■    Tendencja do narzekania i tzw. zrzędliwości

■    Poczucie niespełnienia

■    Lęk przed śmiercią

■    Unikanie kontaktu z innymi, poczucie bycia obciążeniem

■    Preferowane racje z osobami w podobnym wieku, wykształceniu, przeżyciach

■    Niechęć do rozmów - szczególnie rozmawiania na tematy trudne

■    Poszukiwanie idei - odniesienie do religii, wartości wyższych

■    Poczucie winy

■    Odwoływanie się do chorób - przerażenie, potrzeba wskazania siebie jako słabszego Zmiany w sferze percepcyjno- motorycznej

•    Słabnąca wrażliwość zmysłów (jedynie wrażliwość na ból pozostaje na wysokim poziomie)

•    Słabnąca selektywność uwagi i zdolność jej koncentracji

•    Wydłużony czas reakcji na bodźce wzrokowe i słuchowe (nie rozumienie treści, obrazu)

•    Wydłużony czas wykonania czynności (zarówno prostej, jak i złożonej)

•    Obniżona sprawność psychomotoryczna

Zmiany w sferze pamięci i zapamiętywania

•    Obniżająca się zdolność zapamiętywania (pamięć krótkotrwała)

•    Otwierająca się pamięć długotrwała / długoterminowa (przypominają się szczegóły z przeszłości)

•    Niedowidzenie utrudniające pamięć wzrokową (typ wzrokowca, typ słuchowca)

•    Niedosłyszenie utrudniające pamięć słuchową (typ słuchowca)

Zmiany w sferze intelektualnej