5169915673

Bibliotekarze wobec wyzwań XXI wieku. 47

społeczny stereotyp tego zawodu, co za istotne uznało 60% respondentów. Niezwykle interesujące będzie także wskazanie związane generalnie z misją biblioteki i bibliotekarza - promowanie szeroko pojętego czytelnictwa w otoczeniu lokalnym (70%) oraz kształcenie użytkowników informacji (50%). Na uwagę respondentów zasłużyły też: marketing biblioteczny, promocja biblioteki w środowisku, umiejętność pozyskiwania sponsorów, dostosowywanie się do ciągle zmieniających się funkcji współczesnych bibliotek.

W swoich rozważaniach dochodzimy w tym momencie do najważniejszego, naszym zdaniem, punktu: wizji współczesnego bibliotekarza, czyli stwierdzenia, kim jest bibliotekarz dla mnie - osoby przygotowującej się do tego zawodu bądź wykonującej ten zawód. W opinii respondentek (65%) to przede wszystkim szczególnego rodzaju zaufana osoba, ciepła, serdeczna, miła, swoisty doradca, przewodnik, przyjaciel, pedagog, lekarz dusz. Oprócz wymienianych wielokrotnie kompetencji zawodowych i intelektualnych (dla 20% ankietowanych bibliotekarz to człowiek wszystkowiedzący), równie ważne są cechy osobowościowe. To one zadecydują, czy stworzymy bibliotekę otwartą na użytkownika.

Z przeprowadzonych badań wynika, że bibliotekarze mają świadomość niezbędności fachowego przygotowania do wykonywanego zawodu oraz konieczności permanentnego dokształcania się. Między bajki już należy włożyć stwierdzenia, że praca w bibliotece to „ciepła posadka, mała stabilizacja” czy możliwość dotrwania do emerytury. Potwierdzają to także deklarowane motywy wyboru zawodu przez naszych ankietowanych. Na bibliotekę i pełnione przez nią funkcje patrzą jednak z perspektywy bibliotekarza szkolnego, mimo że studia przygotowują ich do pracy w każdym typie biblioteki. Z drugiej strony - ocena funkcji i metod pracy biblioteki przez adeptów zawodu pod koniec procesu kształcenia podyplomowego wskazuje jednoznacznie na swoiste przejście ze „świadomej niekompetencji do świadomej kompetencji”.

Bibliotekarz XXI w. musi być osobą wszechstronną, co wynika z naszych badań, ale przede wszystkim z obszernej literatury przedmiotu. B. Feret i M. Marcinek uważają, że „kandydat na bibliotekarza XXI w., który ma sprostać wszystkim oczekiwanym wymaganiom, pracując bez nadziei na rozsądne wynagrodzenie, powinien mieć przede wszystkim duże poczucie humoru”¹. Zdecydowane odpowiedzi naszych respondentek dowodzą, że ponad korzyści materialne przedkładają inne wartości, które popychają je do tego zawodu, bo jak napisał w W bibliograficznych ksiąg dwoje Joachim Lelewel: „Zdarzył mi los być bibliotekarzem wśród innych zachowań moich”, a my możemy powtórzyć za jedną z naszych ankietowanych: „Bibliotekarz dla mnie to mój zawód, moja praca, moja pasja i hobby”.

1

B. Feret, M. Marcinek, Przyszłość bibliotek i bibliotekarzy akademickich, „EB1B Elektroniczny Biuletyn Bibliotekarzy” [on-line] 2000, nr 19 (17) [dostęp 13 grudnia 2006], dostępny w World Wide Web: http://ebib.oss.wroc.pl/arc/eoo9-06.html