Bibliotekarz jako inspirator działań na rzecz środowiska 59
W równym stopniu, bądź jeszcze bardziej, powinien być zainteresowany potencjalnymi czytelnikami, którzy jeszcze z biblioteki nie korzystają. Działania inspirujące wywoływanie potrzeb w danym środowisku wiążą się w pewnym zakresie z zagadnieniem osób nie korzystających z usług biblioteki. Nie zawsze sobie uświadamiamy, że czytelnicy czy użytkownicy zwani potencjalnymi stanowią bardzo ważną kategorię, ponieważ mogą dołączyć w przyszłości do grona naszych użytkowników. W planowaniu działalności bibliotecznej powinno się uwzględnić atrakcyjną dla nich ofertę.
Planowanie działalności biblioteki wymaga najpierw analizy dotychczasowych efektów pracy. W 2002 r. w Miejskiej Bibliotece Publicznej dokonano analizy form pracy biblioteki na rzecz otoczenia. Biblioteka podejmowała klasyczne formy pracy z czytelnikiem. Odbywały się lekcje biblioteczne, spotkania autorskie dla dzieci i dorosłych, konkursy, wystawki i wystawy. Te działania były prowadzone głównie w 4 placówkach na 19 istniejących. Okazało się również, że wymienione filie organizują zajęcia głownie dla młodzieży szkolnej, nie uwzględniając małych dzieci i współpracy z przedszkolami.
Miejska Biblioteka Publiczna w Opolu podjęła się więc próby szerszej działalności na rzecz otoczenia, czyli społeczności miasta, poprzez inicjowanie przez bibliotekarzy pracujących w filiach współpracy ze społecznością lokalną w celu nawiązania i rozwijania kontaktów z biblioteką, propagujących uznanie dla literatury, wspomaganie edukacji indywidualnej, a przede wszystkim tworzenie warunków do inspirowania i umacniania nawyków czytelniczych wśród dzieci najmłodszych. Powodzenie zaplanowanych zadań wymagało uaktywnienia działalności bibliotekarzy i zwrócenia się z ofertą współpracy do instytucji będących w najbliższym otoczeniu biblioteki, tj. przedszkoli, szkół, domów kultury, domów opieki, aby zainteresować dostępnymi usługami i wypracować wizerunek biblioteki użytecznej, aktywnej i otwartej.
Urzeczywistnianie tych celów rozpoczęto od stopniowego zwiększania zakupu nowych książek. Otrzymano na ten cel dodatkowe środki z gminy, ale także z Ministerstwa Kultury. Liczbę 1714 egz. w 2002 r. powiększono do 2858 w 2003 r. i 6290 egz. w roku 2004. Jednocześnie organizowano tzw. „czytelnie malucha”. Są to - najczęściej wygospodarowane w oddziałach i filiach dla dzieci - kąciki z dywanem, zabawkami, poduszkami i książkami-zabawkami, grami planszowymi, w których dzieci mogą same bądź z rodzicami poznawać literaturę poprzez zabawę. „Czytelnie malucha” powstały w następujących filiach: nr 2 Dziecięcej, nr 4 Dziecięcej, nr 5, nr 7, nr 10, nr 15, nr 17, nr 18. Bibliotekarze wystąpili również z ofertą współpracy do okolicznych szkół i przedszkoli, proponując nowe tematy spotkań, lekcji i zajęć.
Oferta bibliotekarzy spotkała się z zainteresowaniem i pierwsze grupy z przedszkoli odwiedziły bibliotekę. Z miesiąca na miesiąc ta liczba rosła. Należy w tym miejscu dodać, że wcześniej spotkania z przedszkolakami odbywały się jedynie w Oddziale Dziecięcym, który miał ku temu najlepsze warunki, stosunkowo najbogatszy zbiór literatury dziecięcej, a także „pokój bajek” zaaranżowany do spotkań z dziećmi. Od trzech lat tego rodzaju spotkania odbywają się we wszystkich filiach,