514 Szulc: Ch. P.
boczne., korekcyjne lub zmiany kierunku wyciągu (j. w.). Od chwili konsolidacji złamania doleczanie może być przeprowadzone już na zwykłej podstawce Brauna. Przeniesienie kończyny na niższą szynę jeszcze przed zdjęciem wyciągu bezpośredniego, jest korzystne ze względu na staw kolanowy, który po unieruchomieniu pod kątem prostym przez czas dłuższy niż 8 tygodni wykazuje ograniczenie prostowania. Doświadczenia nasze wykazują jednak, że nawet po dłuższym niż 8 tygodni trwaniu ustawienia stawu kolanowego pod kątem prostym nie dochodzi do zesztywnienia stawu, które nie dałoby się usunąć stopniowym prostowaniem w ciągu kilku dni. Upatrujemy natomiast w ustawieniu stawu kolanowego pod kątem prostym w toku leczenia złamań k. udowej czynnik, ułatwiający znacznie powrót ruchów stawu Kolanowego (skutek większego rozciągnięcia m. czworogłowego uda).
Nieco odmiennie przebiega leczenie złamań skośnych lub z rozkawalkoioaniem., których zaklinować nie można (przyp. 1. i 6.). Po ręcznym nastawieniu odłamów nie zmniejszamy tu obciążenia i w dalszym przebiegu leczenia dobieramy stale jego wielkość tak, by jedynie zrównoważyć działanie mięśni i nie dopuścić ani do rozciągnięcia, ani do zesunięcia się odłamów (pomiary długości uda, kontrola rtg.). B. ważnym momentem w leczeniu takich zła mań jest założenie wyciągu drutowego za wszelką cenę bezpośrednio za dolną nasadę uda, nawet w złamaniach nadkłykcio-wych niskich. Zyskujemy tu możność bezpośredniego i pewnego działania na odłam obwodowy, jakiego nie daje wyciąg za guzowatość piszczela. Założenie drutów możliwe jest nawet b. niskie, o ile się respektuje stosunki topograficzne torebki stawu kolanowego i jej uchyłków, jak to przedstawia rys. 5. Linią kreskowaną oprowadzone tu jest pole, gdzie można wprowadzić drut.
Wyciąg drutowy założony prawidłowo znoszony jest b. dobrze i pozostając nawet przez 8 tygodni nie daje odczynu kości.
Powyżej opisane postępowanie dało nam dobre wyniki bez stosowania złożonych a drogich aparatów, jak szyny Eiselsberga lub Grucy. Szyna druciana daje o wiele lepszy dostęp do uda, co się odczuwa zwłaszcza przy wykonywaniu rękoczynów nastawiania oraz przy stosowaniu bocznych wyciągów. Bez trudu też może być udo szczelnie przygipsowane do szyny. Prostotę i taniość należy podkreślić jako ważną zaletę tej aparatury, gdyż, stosując improwizowaną szynę pionową uda w szpitalu o zwykłym wyposażeniu, możemy z pełnym
Rys. 5. Stosunki topograficzne torebki stawu kolanowego i jej uchyłków wg. Matti‘ego. Linią kreskowaną oznaczone pole, gdzie można wprowadzić drut.
powodzeniem przeprowadzić równoległe leczenie kilku naraz przypadków złamania k. udowej. W Instytucie zaopatrzonym w jedną szynę Eiselsberga i jedną szynę Grucy, dzięki szynom pionowym improwizowanym, mogliśmy przeprowadzić równocześnie leczenie dziesięciu przpadków złamań trzonu k. udowej.
Przedstawione rentgenogramy dotyczą serii ostatnich kolejnych przypadków, leczonych na improwizowanej szynie pionowej.