5192604750

11/10. Gruca: Szyna obojczyka. 521

Szyna do leczenia złamań obojczyka

podał

Doc. Dr Adam Gruca (Lwów).

W najczęstszym typie złamań obojczyka na granicy środkowej i zewnętrznej 1/3 odłamek obwodowy przemieszcza się pod wpływem ciężaru kończyny i działania mięśni tułowiowo-łopatkowych i tułowio-wo-barkowych ku dołowi, przodowi i ku wewnątrz. Odcinek dośrodkowy pociągany przez mięsień mostkowo-sutkowo-obojczy-kowy unosi się ku górze i ku tyłowi. Oba odłamy tworzą między sobą kąt otwarty ku przodowi i ku dołowi i zachodzą na siebie przy złamaniach zupełnych na przestrzeni 1 — 2 cm. Skrócenie mierzone od szpar obu stawów obojczyka wynosi 1 — 4 cm. Nastawienie złamania wymaga uniesienia ramienia ku górze, ku tyłowi i nieco na zewnątrz celem wyrównania skrócenia przy ewentualnym równoczesnym nacisku na odłamek dośrodkowy ku dołowi.

Idealne nastawienie złamania uzyskuje się na opisanej przeze mnie w roku 1935 szynie abdukcyjnej przez ułożenie ramienia w odwiedzeniu do kąta ok. 90 stopni, z wysunięciem nieco poza płaszczyznę czołową ku tyłowi (Pol. Przegląd Chir. t. XIV z. 6 1935 r. ryc. 3). Jedyną wadą tego przyrządu jest żenująca w życiu codziennym poza domem pozycja kończyny. Szyna ta poza tym, jako uniwersalna, jest z konieczności droższa, a przy wielostronności zastosowania jest zazwyczaj rzadko wolna.

Niedogodności te były przyczyną opracowania przyrządu prostego i taniego, u-możliwiającego leczenie złamań obojczyka pizy zachowaniu używalności kończyny w życiu codziennym w sposób nie zwracający uwagi otoczenia.

Szyna składa się z podpaszki metalowej, o wygięciach odpowiadających zarysom dołu pachowego i dołu Mohrenheima, osadzonej ruchomo, za pomocą rozstawnego wspornika na pasie z miękkiej walcówki i płótna (ryc. 1). Do tylnego końca poziomego ramienia podpaszki jest przymocowany miękki rzemień, do pionowego przedniego — sprzączka. Szyna ta utrzymuje pachę w pozycji nastawienia złamania tj. w uniesieniu ku górze, nieco na zewnątrz i tyłowi, zostawiając choremu zupełną swo-

Rys. 1.

bodę w używaniu ramienia oraz znaczną swobodę ruchów tułowia. Komplet stanowi prawa i lewa szyna.

Sposób zakładania szyny jest następujący: pas biodrowy opiera się na grzebieniu kości biodrowej w ten sposób, by zawias wspornika znalazł się powyżej kolca biodrowego przedniego górnego, dogina dokładnie do zarysu pleców i brzucha i zapina. Przy odwiedzeniu ramienia i uniesieniu go ku górze i tyłowi, podsuwa się pod pachę podpaszkę wyścieloną np. ręcznikiem kąpielowym i ustala ją przy tuło-