5192604993

152

2.    Brak jest rezer-w spoiecznych. Odwo/ujac sie do powyższego porównania zauważamy kolosalna różnice w nastrojach społecznych lat czterdziestych* a nawet wczesnych lat pięćdziesiątych. i obecnie. Porównania z innymi krajami (por. K. Sabroe. 1988) wskazuje, że skłonność do poświęceń, które powinny być poniesione w imię przezwyciężenia bieżących trudności jest w Polsce nieporównanie mniejsza, niż np. w Danii. Wynika to z różnic w stopniu identyfikacji sie społeczeństw z celami i strategiami formułowanymi przez władze w obu tych krajach. Identyfikacja ta w Polsce jest -po paśmie podobnych. cyklicznie powtarzających sie negatywnych doświadczeń - szczególnie mała* co prowadzi do niewiary w sukces i apatii społecznej.

Trzeba w tym miejscu zwrócić także uwagę na fakt, iż czynnik społeczny nie jest czynnikiem wspomagającym proces reform także z powodu niedostosowania istniejących postaw i wartości społecznych do wymogów nowego modelu gospodarczego. Dominacja postaw egalitarystycznych,    ugruntowanych także

ostatnio skrajnie egalitarna strategia pokonywania kryzysu, nie pozwala, by nowe rozwiązania uzależniające wynagrodzenie jednostek i grup społeczno-zawodowych, a także społeczności terytorialnych od ich przedsiębiorczości i saroozaradności, były powszechnie akceptowane.

3.    Brak jest rezerw gospodarczych. Jest to chyba brak najostrzejszy. Można wymienić kilka źródeł ograniczeń ekonomicznych :

-    bardzo znaczny spadek poziomu dochodu narodowego, przy silnej presji społecznej na sfero spożycia, w szczególnie dużym stopniu ograniczyło poziom inwestowania;

-    struktura gospodarki wymaga radykalnej przebudowy, do czego niezbędne jest poniesienie znacznych nakładów inwestycyjnych, koniecznych także do podjęcia produkcji na wyższym poziomie technologicznym, konkurencyjnej na rynkach zagranicznych. Podobnie. wszelkie programy proefektywnościowe lub nastawione na oszczed-