5192605794

78 P. T. SZYMAŃSKI [12]

dopodobniej poprzez etap, w którym receptor wykazuje niskie powinowactwo do guanylowych nukleotydów. Tym niemniej jednak jak wykazał Casseli Selinger (58) aktywacja cyklazy adenylowej zachodziła również przy wysokim wysyceniu miejsc wiążących guanylowe nu-kleotydy przez GDP, nie powodując jednocześnie transfosforylacji GDP do GTP.

Aktywacja cyklazy adenylowej błon plazmatycznych erytrocytów indyka wykazuje pewien okres opóźnienia (53). Jest to zapewne rezultatem etapu limitującego ponowną zdolność indukcji syntezy cAMP. Sugerowano, że tym etapem jest dysocjacja GDP z miejsc wiążących nu-kleotydy (59). Proces ten powodując odsłonięcie miejsc wiążących nu-kleotydy umożliwia przyłączanie się do nich GTP. Za takim mechanizmem przemawiała wzajemna zależność pomiędzy szybkością dysocjacji GDP, indukowaną przez katecholaminy, a ponowną reaktywacją cyklazy adenylowej (58). Stwierdzono ponadto, że stopień aktywacji cyklazy adenylowej pod wpływem izoproterenolu i Gpp(NH)p, mierzony w jednakowych przedziałach czasowych, jest odwrotnie proporcjonalny do liczby zajmowanych miejsc wiążących GTP przez Gpp(NH)p (60).

Oddziaływanie antagonistów z ' receptorami mające również cechy reakcji o wysokim stopniu specyficzności, wyraźnie różni się od procesów, w wyniku których powstaje kompleks receptor-agonista. Różnice te dotyczą zapewne odmiennej konformacji jaką przyjmuje receptor połączony z substancjami działającymi antagonistycznie. Przemawia za tym brak zmian w wielkości kompleksu neurohormon-receptor, gdyż nie łączy się on z białkami wiążącymi guanylowe nukleotydy (61). Konsekwencją powstania takiej konformacji jest brak zdolności oddziaływania kompleksu

cAMP

kinaza

białkowa--

(nieaktywna)    (aktywna)

ATP i ADP podjednostka    j

kinazy    ------—

fosforylazy    fosforylazy

(nieaktywna)    (aktywna)

P0₄

Ryc. 2. Regulacja glikogenolizy przez cAMP.