195
mciecia bezjądrowe. To ostatnie, przypuszczam, spowodowane było przez rozkład resztek bazychromatyny post inortem. Makro-nukleus zredukowany w ten sposób jest już niezdolny do utrzymania wymoczka przy życiu. Istotnie, nieliczne osobniki żywe po 85 godzinnym pobycie w warunkach atlenowych przenosiłem do małego krystalizatora, gdziem dodawał trochę świeżej rozcieńczonej pożywki Sianowej. Po 24 godzinach w jednym, po 48, wszystkie wymoczki wymierały. Uważać więc można za pewnik, że śmierć Paramaecium w warunkach anoksybiotycznych następuje, kiedy makronukleus redukuje się do niewielkiego fragmentu bazychromatyny.
Druga część składowa aparatu jądrowego, mianowicie mi-kronukleus już po 24 godzinach w warunkach atlenowych traci swój kontakt z makronukleusem występując ze swego łożyska w tym organie i emigruje w głąb cytoplazmy (fig. 2, tab. I). Oddala on się przeważnie niezbyt daleko od jądra. Jedynie w nielicznych przypadkach oddalał się nieco bardziej (fig. 12, tab. 2). Ta emigracya mikronukleusa odbywa się zawsze w kierunku powierzchni ciała, gdzie też pozostaje i w późniejszych stadyach wpływów atlenowych (fig. 7 tab. I) aż do ostatniej chwili życia komórki, zachowując ciągle swoją strukturę normalną. U trupów, równie jak makronukleus, organ ten traci równomiernie substancyę chromatynową i zanika ostatecznie wraz z makronukleusem. Mikronukleus zatem wykazuje strukturalnie bezwzględną odporność na zmianę wpływów zewnętrznych życia komórki.
Warunki atlenowe więc, jakoteż głodówka (Wallengren 1. c., K h a i n s k i 1. c.), przerywają ten organiczny związek, jaki istnieje pomiędzy dwiema częściami składowemi jednego aparatu jądrowego.
Zasadniczym rysem cytoplazmy w warunkach atlenowych jest jej obojętność na wpływy tego czynnika. W łonie jej jeszcze po 48 godzinnym pobycie w tych warunkach spotykamy normalne wakuole odżywcze. Wakuolizacyi patologicznej nie spotykałem ani w ekto- ani w endoplazmie.
Jedynie w wyjątkowych przypadkach, po 72 godzinach, znalazłem 1 lub 2 wakuole większe, zwykle jedną w części przedniej ciała, drugą w tylnej i zawsze w bardzo bliskiem sąsiedz-