5282745570

Przegląd współczesnych metod oceny stanu tkanek zmineralizowanych

Międzynarodowy system wykrywania i oceny próchnicy (ICDAS)

ICDAS przedstawia zmodyfikowane podejście do diagnozowania zmian widocznych powierzchni zębów poprzez ocenę ich charakterystycznego wyglądu. Zdrowe szkliwo jest translucentne i występują w nim mikropory. Po powtarzających się epizodach demineralizacji, mikroporowatość podpowierzchownej warstwy szkliwa wzrasta, co prowadzi do zmiany wartości refrakcji tej tkanki. Przyjmujemy, że jest to pierwsza oznaka próchnicy, która jest widoczna po krótkim osuszeniu powierzchni zęba. Postępująca demineralizacja powoduje dalsze zwiększanie mikroporowatości szkliwa, rozszerza się jego ubytek i zmniejsza refrakcja. W rezultacie próchnica wczesna wygląda jak powierzchnia pokryta śliną. Podstawowym warunkiem zastosowania systemu ICDAS jest czysta powierzchnia zębów. Po wykonaniu pierwszej oceny, która nie wykazuje obecności ubytku, zęby należy osuszyć sprężonym powietrzem przez 5 sekund i ponownie ocenić. Badanie wizualne należy wspomagać użyciem okrągło zakończonej sondy.

Ekstrand i wsp. (1998) korelują nasilenie próchnicy z jej histologiczną głębokością. Biała plama, której uwidocznienie wymaga osuszenia powierzchni zęba sprężonym powietrzem jest najczęściej ograniczona do Vi zewnętrznej warstwy szkliwa. Głębokość białej lub brązowej plamy, która jest widoczna bez osuszania powietrzem, jest umiejscowiona pomiędzy Vi wewnętrzną warstwą szkliwa i zewnętrzną zębiny. Umiejscowione uszkodzenie szkliwa bez widocznej zębiny wskazuje na ubytek dochodzący do środkowej Vś warstwy zębiny. Także szary, brązowy lub niebieski odcień zębiny prześwitujący poprzez pozornie nienaruszone szkliwo, wskazuje że ubytek rozciąga się do środkowej Vi warstwy zębiny.

Podstawowe stopnie zaawansowania próchnicy używane w ICDAS

Skala

0    - Brak ubytku

1    - Widoczny tylko osuszony ubytek

2    - Widoczny ubytek na wilgotnej powierzchni

3    - Umiejscowione uszkodzenie w szkliwie 4-3+ ściemniała zębina

5    - Wyraźny otwór + ściemniała zębina + ubytek

6    - Rozległy, wyraźny ubytek

Ryc. 1.3. Zaawansowanie procesu próchnicowego według ICDAS (ze zbiorów Colgate Palmolive)