społecznej. Uzupełnieniem tej części jest opis zróżnicowania strukturalnego i funkcjonalnego ROPS zawarty w „Raporcie otwarcia”.
W części trzeciej zamieszczono wyniki badań przeprowadzonych w szesnastu regionalnych ośrodkach polityki społecznej, a także w wybranych urzędach wojewódzkich. Części te to: „Opinie pracowników regionalnych ośrodków polityki społecznej o bilansie potrzeb pomocy społecznej” oraz „Synteza”. Podstawą tego opracowania są wyniki przeprowadzonych wywiadów pogłębionych z wybranymi pracownikami regionalnych ośrodków polityki społecznej i urzędów wojewódzkich. Głównym celem opisu jest wykazanie zróżnicowania w zakresie opracowywania bilansu potrzeb. Synteza skoncentrowana jest zaś wokół dwóch osi: a) problemowego ujęcia procedury opracowywania bilansu, oraz b) wyznaczenia kierunku zmian bilansu.
W części czwartej pt. „Regionalne konteksty funkcjonowania systemu pomocy społecznej w Polsce” zainicjowano prace zmierzające w kierunku zdefiniowania czynników determinujących charakter prowadzonej polityki społecznej na poziomie regionu. Pytanie o związki między regionem, a polityką społeczną kryje w sobie zamiar przybliżenia wiedzy o tym, czy i w jakim stopniu województwa jako elementy struktury administracyjnej kraju przekształcają się w regiony rozumiane w sensie socjologicznym jako organizmy kulturowe posiadające własną, odrębną tożsamość. Ze względu na rozmiary zebranego materiału w części piątej prezentowanego opracowania zostanie przedstawiony przykładowy opis jednego z wybranych województw.
Metodologia
1.1. Cel badań
Zgodnie z zapisami umowy celem prac badawczych prowadzonych przez Instytut Rozwoju Służb Społecznych była kompleksowa analiza dotychczasowej praktyki sporządzania bilansu potrzeb pomocy społecznej w regionach. Jest to pierwszy etap realizacji zadania zdefiniowanego jako Wypracowanie i wdrożenie jednolitego narzędzia badawczego - bilansu potrzeb pomocy społecznej.
1.2. Metody i techniki badawcze oraz źródła danych
Założenie "kompleksowości" prowadzonych analiz determinowało w znacznym stopniu wybór metod i technik zastosowanych w badaniu. Sprostaniu temu założeniu służy najlepiej procedura triangulacji - w badaniu IRSS odwołano się do dwóch podstawowych typów triangulacji:
4