Inne przykłady to:
- otrzymywanie wodoru z metanu (przez półspalanie lub reakcję z przegrzaną parą wodną),
— otrzymywanie fenolu z benzenu (przez chlorobenzen lub kumen).
Drugi przypadek, czyli otrzymywanie tego samego produktu z różnych surowców może ilustrować otrzymywanie wodorotlenku sodu z węglanu sodu lub w wyniku elektrolizy.
2NaCl + 2H20 — 2NaOH + H2 + Cl2 Na2C03 + Ca(OH)2 -> 2NaOH + CaCOj Elektroliza Kaustyfikacja
Rys. 2. Przykład otrzymywania produktu z różnych surowców [7, s. 261]
Inne przykłady:
- produkcja butadienu przez odwodomienie butanu lub z acetylenu,
- otrzymywanie tlenków azotu przez katalityczne utlenienie amoniaku lub z azotu i tlenu w łuku elektrycznym.
Po wybraniu chemicznej koncepcji procesu technologicznego można przystąpić do opracowania technologicznej koncepcji procesu, czyli do określenia liczby, kolejności i rodzajów procesów podstawowych niezbędnych do prowadzenia produkcji.
Koncepcja technologiczna powstaje już na etapie analizy i sprawdzania koncepcji chemicznej. Jest jej uzupełnieniem o:
- elementy wyboru metod rozdziału (np.: destylacja, ekstrakcja),
- sposób prowadzenia procesu (periodyczny lub ciągły),
- określenie zasadniczych parametrów (ciśnienie, temperatura),
- określenie głównych rozwiązań aparaturowych.
Graficznym przedstawieniem koncepcji technologicznej jest schemat ideowy.
Podstawowe pojęcia technologiczne
Procesy podstawowe są to typowe, powtarzające się w wielu produkcjach przemiany fizyczne (np.: destylacja, ekstrakcja, absorpcja, adsorpcja, desorpcja, krystalizacja, suszenie, wymiana jonowa) i chemiczne (np.: sulfonowanie, nitrowanie, estryfikacja, hydroliza, amonoliza, addycja, eliminacja, utlenianie i redukcja, izomeryzacja, alkilowanie, polimeryzacja, polikondensacja, poliaddycja).
Ze względu na warunki, w jakich przebiegają, procesy można podzielić na: wysokotemperaturowe, wysokociśnieniowe, roztworowe i elektrochemiczne.
Proces technologiczny jest to zespół odpowiednio uszeregowanych procesów podstawowych, w wyniku których z surowców i półproduktów uzyskuje się w instalacji produkcyjnej określone produkty.
Instalacja produkcyjna jest to zespół aparatów i urządzeń przeznaczonych do prowadzenia procesu technologicznego według określonej koncepcji technologicznej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"
7