180
W CZASOPISMACH
widzów ogólnokrajowego programu telewizyjnego ARD i państwowego programu II ZDF a dotyczącej odbioru tekstów nadawanych techniką „video”. Telefoniczny wywiad, w którym uczestniczyło 1982 rozmówców, potwierdził rosnące zainteresowanie odbiorców telewizji przekazem informacji za pomocą „Video”. Wystarczy przytoczyć fakt, że aż 62°/o respondentów opowiedziało się za codzienną emisją informacji „Video”. Najczęściej „oglądano” wiadomości (67%), „Ostatnie doniesienia” (69%), a także sport (50%) i zapowiedź telewizyjnego programu dnia (57% respondentów). Pozytywne doświadczenia powinny — w ocenie autora — zachęcić oba programy zachodnioniemieckiej telewizji do szerszego stosowania „ekranowego”, informatora.
Styczniowy numer Media Perspek-tiven zawiera poza tym uwagi Ego-na Wagnera o projekcie ustawy
0 krajowych środkach komunikowania w Badenii-Wirtembergii, szkic Ulricha S a x e r a o kształcącej i wychowawczej roli tradycyjnych i nowych środków komunikowania, raport Michaela Darków a o przyzwyczajeniach odbiorczych widzów telewizyjnych programów sportowych oraz bogaty w statystyczne zestawienia artykuł Jacka Saarloosa o programie i publiczności telewizji
1 radia w Holandii.
W dziale dokumentacyjnym opublikowano opracowane przez ONZ „Zasady regulujące wykorzystanie sztucznych satelitów dla międzynarodowej wymiany transmisji telewizyjnych”.
Ostatnią część numeru stanowi kronika ważniejszych faktów, związanych z komunikowaniem masowym oraz zestaw kilku recenzji książkowych.
Numer jest więc dość różnorodny pod względem tematycznym, choć główny akcent problemowy położono w nim na możliwościach i konsekwencjach wykorzystania nowych technik komunikowania, w tyrn zwłaszcza systemie „Video”. Problematyka ta dominuje również w dwóch pozostałych numerach Media Perspekti-ven, wydanych w okresie I kwartału co wyraźnie potwierdza główny kierunek zainteresowań badawczych pisma.
1983 nr 2—3 *
Już w drugim roczniku redakcja tego interesującego kwartalnika wydała numer podwójny (95 stron formatu A4, fotokopiowanych). Zeszyty podwójne — naszym zdaniem są wyrazem różnych kłopotów redakcyjnych, od braku materiałów po trudności poligraficzne i wydawnicze. Tak jest widocznie i tu, skoro zamknięcie następnego numeru — ostatniego w r. 1983 — zapowiedziano aż na 30 listopada. Życzymy JPK najszybszego powrotu „na prostą”.
Ten podwójny numer jest monotematyczny, poświęcony polityce komunikowania, przede wszystkim rozwojowi techniki i technologii, które — czytamy w odredakcyjnym wstępie — nie są neutralne. Czy się je wiąże z jednej strony ze wzrostem gospodarczym i pluralizmem opinii, z „imperializmem kulturowym” i „inflacją bodźców” z drugiej, a z trzeciej przypisuje im wręcz „charakter przemocy” — to jest, czytamy, „każdorazowo kwestią stanowiska ideowo-politycznego”. Redakcja JPK widzi swą rolę i możliwości „tylko” jako inspiratora przemyśleń i dyskusji o problemach, których rzeczywistą doniosłość można dziś jedynie przeczuwać.
W temat wprowadza Richard Albrecht rozważaniami o empirycznych i teoretycznych aspektach telewizji w RFN („Rozrywka telewizyjna — konsumpcyjność jako styl życia”, s. 61—76). Na wstępie przedstawia dane o odbiorze tv na tle innych zajęć w czasie wolnym, potem status i system mediów („korporacyjny model państwowo-oligopoli-stycznego uspołecznienia odgórnego”); rozrywkę telewizyjną jako formę komunikowania masowego ukazuje na przykładzie quizów. Stwierdza, że w latach ’60 i ’70 w telewizji RFN — równolegle z jej umasowieniem — rozrywkowy sposób prezentacji, dramaturgii i inscenizacji opanował tak-
Zbigniew Oniszczuk * R. II, zeszyt podwójny 2—3, s. 55—149.