5654708965

pozostają w stanie naprężeń własnych drugiego rodzaju.

Trzeciego rodzaju - naprężenia wewnątrz pojedynczego ziarna, wynikające z powstających defektów sieci w trakcie odkształcenia.

Najistotniejsze są naprężenia własne pierwszego rodzaju, gdyż mogą powodować krzywienie a nawet samorzutne pękanie przedmiotu. Pękanie to może wystąpić po znacznym upływie czasu - pękanie takie nosi nazwę pękania sezonowego. W przypadku szkodliwego działania naprężeń własnych należy je usunąć, stosując obróbkę cieplna zwaną wyżarzeniem odprężającym.

Zachowanie się materiału w trakcie odkształcania plastycznego odzwierciedlają krzywe umocnienia (charakterystyki plastyczności) wyrażające zmianę naprężenia uplastyczniającego a_p w funkcji zastępczego odkształcenia plastycznego s.

Próba rozciągania jest najprostszą metodą wyznaczania charakterystyk plastyczności. Ujemną stroną próby rozciągania jest to, że poprawnie pozwala wyznaczyć krzywe umocnienia w zakresie niedużych odkształceń, gdyż w próbie tej szybko dochodzi do lokalizacji odkształcenia. W próbie rozciągania wyznaczana jest siła rozciągająca oraz wydłużenie próbki, wielkości te następnie przeliczane są na naprężenie oraz odkształcenie z następujących równań, przy założenie że w próbce rozciąganej występuje jednoosiowy stan naprężenia.

(i)

odkształcenie

(2)

^ep =^ta7-

gdzie: P - siła rozciągająca,

A - przekrój rzeczywisty próbki,

/o -początkowa długość pomiarowa próbki,

/ - końcowa długość pomiarowa próbki.

Znajomość krzywych umocnienia ma duże znaczenie praktyczne, pozwala na ustalenie parametrów obróbki plastycznej oraz właściwości kształtowanych elementów .

Typową krzywą rozciągania z wyraźną granicą plastyczności przedstawiono na rys. 7. Na krzywej tej można wyróżnić charakterystyczne punkty:

Granica proprcjonalnosci - punkt A. W zakresie od punktu O do A zależność pomiędzy odkształceniem a naprężeniem jest liniow a i jest opisana przez moduł Younga. Wyraźna granica plastyczności - punkt B określa koniec czystego sprężystego odkształcania i początek odkształceń plastycznych. Wyraźna granica plastyczności występuje, gdy do zapoczątkowania plastycznego płynięcia metali niezbędne jest większe