5672968856

mogących podtrzymywać stan wzbudzenia generatora indukcyjnego. Zjawisko wzrostu napięcia powtórzyło się, dalsze pomiary wykazały powtarzalność zachowań napięć w czasie awaryjnych wyłączeń MEW.

Następny pomiar przeprowadzono po dołączeniu do tej samej linii SN kolejnej nowej MEW o porównywalnej mocy. Rejestrację napięć takiego układu współpracujących na jeden obwód MEW wy'konano odłączając, podobnie jak poprzednio, obwód SN z czynnymi elektrowniami od systemu energetycznego.

a)    b) * io⁴

Ciat.Ms)    Czas. l(s)

Rys. 2.1. Przebiegi czasowe napięć odłączanego od systemu energety cznego odcinka sieci SN wraz z czynną MEW, a) w przekladnikach napięciowych z czynną jedną MEW, b) ze współpracą dwóch MEW

Na rysunkach 2.1 a i b przedstaw iono rezultaty pomiarów' w badanych elektrowniach wodnych. W obydwu przypadkach przyrząd pomiarowy (analizator LEM NORMA 6200) podłączono do obwodów wtórnych przekładników napięciowych włączonych w badany obwód rozdzielni rejonu sieci. W obydwu również przypadkach obserwowano podobnie szy'bki wzrost napięcia w sieci, powstrzymany poprzez odłączenie generatorów' MEW przez zabezpieczenia nadnapięciowe. Przeprowadzony wywiad z przedstawicielem właściciela MEW oraz z dyspozytorem ruchu energetycznego, administrującym rejonem sieci w spółpracującym z badanymi MEW pozwolił ustalić, że powstała wyspa nie zawierała żadnej baterii kondensatorów, mogących podtrzymywać wzbudzenie generatora indukcyjnego MEW.

23 Pomiary stanów dynamicznych i ustalonych w małych elektrowniach wodnych

W celu oceny stanu technicznego eksploatowanych obecnie małych elektrowni wodnych wykonano serię pomiarów w MEW różnych wielkości [4, 5, 27, 28, 29, 30] (od kilkunastu kW do kilku MW). Badane obiekty były to:

przebudowane na elektrownie młyny z XIX i początków' XX wieku,

zabytkowe już, ale wciąż czynne elektrownie z generatorami synchronicznymi, powstałe w

latach 20-tych i 30-tych XX wieku,

nowo budow'ane elektrownie o różnorodnym wyposażeniu technicznym.

Większość badanych MEW posiadało generatory indukcyjne niskiego napięcia 230/400V lub 690 V. Elektrownie większych mocy miały generatory o napięciach 3 kV lub 6 kV.

Przebudowane młyny

Jest to najliczniejsza grupa MEW. Zamiast mechanizmów młyna turbiny napędzają generatory, którymi są najczęściej maszyny indukcyjne. Ponieważ autorami projektów' przebudowy są często osoby z niewielkim doświadczeniem, a inwestorzy nie dysponują znaczącym kapitałem, stan techniczny' tych obiektów jest w wielu przypadkach nienajlepszy, a ich zachowanie w stanach dynamicznych może stanowić zagrożenie dla urządzeń włączonych do sieci razem z generatorem MEW.

6